S:1996 den beri organizasyonu yönlendiriyorsunuz. Değişimlere tanık oldunuz geçen yıllarda Arap taşıyıcalar büyük bir büyüme kaydetti. Arap Havayollarında gelecekte de büyümenin devam edeceğine inanıyor musunuz.
AWT: Kesin bir şey var. Coğrafya değişmez bir unsurdur. Ve belkide Arap havayolları için en önemli varlıktır. Aslında arap havayollarının coğrafyayı bir varlık unsuru olarak kullanmaları yeni bir şey değil. Bu Emirates, Eithad ve Qatar ile de başlayan bir şey değil. Daha önceden de KLM, British Airways , Air France ve Swissair tarfından kullanılıyordu. Havacılıkta bu iş modelini once bu havayolları kullandı daha sonrasında da Singapore ve Cathey Pasifik havayolları kullandı. Ve hala bu şirketler kendi havayollarını büyütmek için coğrafyayı bir unsur olarak kullanıyorlar.
Arap Havayollarının büyümesine ve gelişmesine izin verecek ikinci unsur ise teknolojidir. Ben bu iki faktörün değişmediğine inanıyorum. Teknoloji sürekli gelişiyor ve yenileniyor.
Diğer önmeli unsur ise Hizmettir. Müşteriyi yada yolcuyu para kazandığımız bir meta olarak değilde bir misafir olarak görmek gerekir. Havacılık için bu da çok önemli. Arap Dünyasında bunun altyapısı var ve sürekli olarakta gelişiyor. Buda doğal olarak Arap Havayollarının gelişmesini beraberinde getircek. Yani önümüzdeki süreçte Arap havayolları büyümeye ve gelişmeye devam edecek. Elbette yukarıda saydıklarımız ek olarak Arap pazarınıda sayabiliriz. Şu bir gerçek ki Arap havayolları küresel arenada daha büyük bir rol oynayacak. Halihazırda Arap dünyası toplam trfaiğin %35ini temsil ediyor.
S: Bu büyümenin ve gelişmenin Körfez bölgesindeki Ortadoğu’yu da kapsayacağını düşünüyor musunuz?
AWT: İnanıyorum ki Arap dünyasında iyi bir değişimle olacak. Belki bunu düzenleyici bir bahar olarak adlandırmaya ihtiyacımız var. Ki bildiğiniz gibi politik olarak bir değişim var. Ve bu Arap Baharı olarak adlandırılıyor. Eminim ki Arap havacılığında da bu değişim olacak. Ben hep bu değişimin olması gerektiğine inandım ve savundum. Biz genişleyen Avrupa Avrupa-Akdeniz bölgesine çok yakınız. Şimdi AB ile birlikte Fas Ürdün, Mısır, Lübnan var. Tunus yaklaşıyor. Ve Avrupa-Akdeniz bölgesi bir gün hayata geçecek. Fakat Arap iç pazarı liberalleşmeden bu oluşuma dâhil olurlarsa Arap havayolları rekabete hazırlıksız yakalanmış olacaklar. Çünkü bu oluşumun yüksek siyasi ve makroekonomik hedefleri olacak.
Ben pozitif bir katkı sağlayıcıya ihtiyacımız olduğuna inanıyorum, buda az önce söylediğimiz gibi olacak. Örneğin Avrupa Tecrübelerine bakalım. Avrupa tecrübesi Avrupa Amerika açık hava anlaşması ile başlamadı. Avrupa’da uygulanan üç paketle başladı. Hatta öncesinde de vardı. En önemlisi Avrupa iç pazarında başladı ve on yıl sürdü, daha sonraki on yıllarda da bölgesel anlaşmalarla da devam etti. Peki, Arap dünyasında ne oldu, küçük bir dengesizlik oldu. Eğer Arap ülkeleri bunu görmezlerse bunun çok önemli sonuçları olacak. Dolayısıyla bölgesel olarak bile bir pazarı kontrol etmek için radikal değişiklikler gerekecek.
S: Deregülasyonlarla ilgili AACO ne yapıyor?
AWT: 2005 yılında havacılıkla ilgili büyük şirketlerle hakkında bir sunum yapmamı istediler. Sunumumun başlığını geleceği hatırlamak koydum.ben onlara şunu söyledim. 2015te olduğumuzu farzedelim. Arap dünyasında tek bir havacılık pazarına ulaşmak istiyoruz. Sanırım ben biraz iyimserdim. Biraz değişime ihtiyacımız var. herhangi bir ülkede hava taşıma sektörünün sağlıklı işlemesine ihtiyacı var. bazı havayollarının yeniden yapılanmaya ihtiyacı var, bazı havayollarınında yeniden yapılanma için yardıma ihtiyaçları var. yüzme öğrenmeden havuza atlayamayız. Eğer hükümetler liberalizasyon planlarını bügün başlatırlarsa gelecek on yıl içinde tek bir havacılık pazarına sahip olacağız.
S: Bu Bölgede daha çok havayolunun ittifaka katılacağına inanıyor musunuz? Büyük Körfez taşıyıcıları Etihad, Emirates, Gulf Air gelecekte ittifaka katılacaklar mı?
AWT: Öncelikle sorunuzun ilk kısmını cevplayayım. Evet Tabii ki inanıyorum diğer havayollarında ittifaka katılacak. İttifaklar havayollarının ağlarını genişletmeleri için iyi bir köprüdür. İttifaklar yoluyla direk uçamadıkları yerlere uçarlar. Ve aynı zamanda ittifaklar diğer pazarlara ulaşmak içinde iyi bir fırsattır. Diğer taraftan sorunuzun ikinci kısmına cevap vereyim. Bu konuda söyleyeceğim tek şey Emiratesin söylediklerini tekrar etmekten ibarettir. ‘ İttifaklarda yer alma planımız yok. Etihad yada Katar havayollarının ittifaka katılıp katılmayacağını bilmiyorum. Fakat ittifaklar içinde diğer global havayollarının örnekleri vardır. Örnek olarak Türk Hava Yolları nı gösterebiliriz. THY yaklaşık 168 destinasyona uçuyor ve bunun 50sini iç hatlar oluşturuyor.
S: AACO nun yeni ortak bir projesi var mı?
AWT: Evet, yedi havayolu arasında başlayan bir çalışmamız var. Bu çalışmanın üç aşaması vardır: biri, havayolları için mevcut durumun belirlenmesi, ikinci aşamada mevcut envanter yönetimi maksimize fırsatlarını belirlemek olacaktır, üçüncü aşamada söz konusu havayolları için MRO üslerin kullanımını en üst düzeye çıkarmak olacaktır., havayolları bu çalışmaların bir parçası haline gelecek böylece büyük büyük bir havayolları ligi olacak.
S: AACO’nun diğer kuruluşlar ve hükümetler arasında uluslararası işbirliğine dair yeni bir gündeminiz var mı?
AWT:
Elbette işbirliği var. AACO havayollarının çıkarlarını temsil ediyor. Onlar en iyi şekilde temsil etmek ona uygun politikalar üretmek bizim için önemli. Üç önemli stratejik amacımız var. Bir: Çevre iki: Avrupa- Arap ilişkileri üçüncüsü ise SESAR projesi ile bağlantılı olarak Arap Dünyası içinde havayollarının akışını belirlemek. Çevresel anlamda birçok tartışmalar yapıyoruz. Çevrenin çok önemli bir konu olduğuna inanıyoruz. Aslında Arap Havayolları çevre konusunda diğer havayollarından daha iyi durumdalar. Arap Havayollarının ton başına emisyon dünyanın diğer havayollarına oranla %20 daha azdır.
S: Havayolları neden ortaklara ihtiyaç duyar?
AWT: Aslında sebebi çok basittir. iki tarafında karşılıklı çıkarları olduğunda, neden ortak olmasınlar? Bu ilk defa olan bir şey değil. Biz biliyoruz ki ALTA böyle bir yapıya sahip. Ortaklık havayolları arasında işbirliği sağlayarak daha iyi bir ağa ulaşmalarını da sağlar.
S: AACO bu yıl nelere odaklanıyor?
AWT: Dediğim gibi, üç stratejik alana yoğunlaşıyoruz, bir çevre, ikincisi düzenleyici bir rejim, üçüncüsü ise bir hava sahası yönetimi çünkü Arap bölgesinde hava sahası yönetimi ile ilgili sorunlar var. Askeri kısıtlamalar nedeniyle kapalı bir sürü hava sahası vardır. Bir askeri üs üzerinden ancak 36000 metreden uçabiliyorsunuz. Bu da size hiçbir şey sağlamaz. Hava sahalarını askeri üsler nedeniyle kapatmak gereksizdir. Kapalı hava sahalarının herhangi bir değeri yok. Bundan dolayı, hükümetlerin bunu anlamaları için çaba sarf ediyoruz. İkinci adımda da hava sahası yönetimi için askeri ve sivil otoriteler arasında iyi bir işbirliği sağlamak olacaktır. Arap Ulaştırma bakanlıklarına elbette bir dizi önerimiz olacak. Bu konuda çözüme ulaşmak için IATA, ICAO ve ACAC ile birlikte çalışıyoruz.
S: Şu andan itibaren havacılığın gelecek on yılını nasıl görüyorsunuz? Son düşünceleriniz nelerdir?
AWT: Havacılık global bir iş olarak görüyoruz. Bu böyle olmak zorundadır. Mevcut yapıyla havacılık sürdürülemez. Avrupa’da tek bir havacılık pazarının oluşturulmasının bir sürü artıları vardır. ve şimdi biz istiyoruz ki iyi bir model olan Avrupa’nın diğer ülkeler tarafından da takip edilmesi, ve kötü örneklerinden de ders çıkarılarak önümüzdeki 10–15 yılın daha iyi değerlendirilmesidir.