Türkiye büyük ölçekli firmaların üreteceği yerli otomobili beklerken, başını Anadolu sermayesinin çektiği Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) uçak üretimine çoktan başladı.
Ulaştırma Bakanlığı ve Türk Hava Yolları Teknik A.Ş’nin geçen yıl sessiz sedasız başlattığı çalışmalar sonucunda 50’ye yakın firma yerli uçağın parçalarını üretiyor. Bugüne kadar kamuoyuyla pek paylaşılmayan çalışmalara göre THY Teknik, yerli uçak üretimi için 2010’da motor, kabin, iç panel ve dış panel olmak üzere 4 ayrı alan belirleyerek üretim konusunda adım attı.
Boeing tamamen sökülerek dev bir hangarda sergilendi
En stratejik hamle ise 2011 Nisan ayında geldi. THY’ye ait bir Boeing uçağı tamamen sökülerek dev bir hangarda sergilendi. Üç milyon parçadan oluşan uçağın bütün parçaları özellikleri ve fiyatlarıyla birlikte tek tek görücüye çıkarıldı. 300’e yakın firmanın katıldığı organizasyonda şirketler, üretebilecekleri parçaları THY Teknik’e bildirdi. 50’ye yakın firma yerli da uçağın parçalarını üretmek için kolları sıvadı. Organizasyona Amerikalı Boeing, Kanadalı Bombardier, Brezilyalı Embraer ve Hollandalı Fokker da katıldı.
Ar-Ge masrafları cebimizden
Yerli uçak projesinde elini taşın altına koyarak üretime geçen firmalardan SEM Plastik, Angora Halı, Baykar Makine, Kayalar, Kaleaero, Partek, Anel Elektrik, Gate Elektrik, Timsan Mühendislik ve Mikes ön planda yer aldı. Dünyada 70 havayolu şirketine yemek servis ekipmanları üreten SEM Plastik, yerli uçak projesinde plastik ve kompozit parçaların üretimini üstlendi. THY Teknik’in istediği parçaları yüzde 100 yerli olarak üretmeyi başardıklarını anlatan SEM Plastik Genel Yavuz Eroğlu, "Yerli uçak projesi, yerli otomobil çalışmalarından çok daha hızlı ilerliyor. Geçen yıl THY Teknik’in yerli şirketlere özel düzenlediği sergiye katıldık. Biz de üretebileceğimiz parçaları tespit ettikten sonra bu parçaları üretmeyi başardık. Bu konuda en ufak bir teşvik almadık" açıklaması yaptı.
Uluslararası sertifikalar alınıyor
Yerli uçak üretiminden en önemli konuların başında sertifikalama işlemleri geliyor. Bu noktada üretici firmaların European Parts Approval (EPA) sertifikası alması şart. THY Teknik, üretime dahil ettiği firmaların bu sertifikayı almasına da destek oluyor. Sertifikalar alındıktan sonra yerli uçak projesine ek olarak milyar dolarlık uçak yedek parça sektörünün de kapıları şirketlere sonuna kadar açılmış oluyor.
