OODA Karar Verme Döngüsü
OODA karar verme döngüsü, ABD Hava Kuvvetleri Emekli Albayı ve askeri stratejist John Boyd tarafından geliştirilen bir karar verme yaklaşımıdır. Boyd, bu yaklaşımı pilotluk deneyimi ve tarihteki en büyük savaşların kapsamlı bir çalışmasına dayanarak 1970’lerde ortaya koymuştur. OODA, Gözlem, Yönelim, Karar ve Eylem anlamına gelir. OODA döngüsünün amacı, karar vericinin rakibinden daha hızlı ve doğru bir şekilde karar vermesini ve eyleme geçmesini sağlamaktır. Böylece karar verici, rakibinin karar döngüsünün içine girer ve onu şaşırtır, zayıflatır veya alt eder. OODA döngüsü sadece askeri strateji için değil, iş dünyası, hukuk, eğitim ve spor gibi rekabetçi ortamlarda da kullanılabilir.
OODA döngüsü dört aşamadan oluşur:
- Gözlem (Observe): Bu aşamada, karar vericinin çevresindeki durumu gözlemlemesi ve bilgi toplaması gerekir. Bu bilgi, rakiplerin hareketleri, kendi durumu, mevcut fırsatlar ve tehditler gibi çeşitli kaynaklardan gelebilir.
- Yönelim (Orient): Bu aşamada, karar vericinin topladığı bilgileri analiz etmesi, yorumlaması ve değerlendirmesi gerekir. Bu aşamada, karar vericinin kendi bakış açısı, deneyimi, kültürü, beklentileri ve hedefleri gibi faktörler önemli rol oynar. Karar vericinin durumu doğru bir şekilde yönlendirmesi, etkili bir karar verme süreci için hayati önem taşır.
- Karar (Decide): Bu aşamada, karar vericinin yönlendirme aşamasında elde ettiği anlayışa dayanarak en uygun eylem seçeneğini belirlemesi gerekir. Karar vericinin birden fazla seçeneği değerlendirmesi ve aralarından en iyisini seçmesi gerekir.
- Eylem (Act): Bu aşamada, karar vericinin seçtiği eylemi uygulaması gerekir. Eylem, karar vericinin durumu değiştirmeyi veya kontrol etmeyi amaçladığı somut bir adımdır. Eylem sonucunda yeni bilgiler ortaya çıkabilir ve bu da yeni bir gözlem aşamasını tetikleyebilir.
