Savunma Sanayii İcra Komitesi’nin, alınması için 2 adet sipariş verilmesini kararlaştırdığı F-35 savuş uçaklarının artanmaliyetiyle ilgili çarpıcı iddialar gündeme geldi. ABD’nin saygın dergilerinden Foreing Affairs’te konuyu kaleme alan Lawrence J. Korb, Türkiye’nin de ortağı olduğu projede ABD’nin başlangıçta F-35’ler için hesapladığı 233 milyar dolarlık bütçenin rekor bir artışla 385 milyar dolara çıkacağını yazdı.
F-16’LARIN 5 KATI
ABD’nin F-35 maliyetini irdelediği yazısında Korb, “Başlangıçta 2 bin 886 adet F-35 uçağının 233 milyar dolara mal olması bekleniyordu. Ancak son tahminlere göre 2 bin 400 adet F-35 tipi savaş uçağınınmaliyetinin en az 385 milyar dolar olacak” bilgisine yer verdi. Bu hesaptan yola çıkan Korb, “F-35 savaş uçağının bir tanesinin fiyatının, yerini alacağı F-16 tipi uçakların 5 katı olacağı anlamına geliyor” dedi.
Görevdeki Savunma Bakan yardımcılarının tecrübesizliğine dikkat çeken, Korb, “Güçlü bir savunma bakanı yardımcısı, bu programı iptal eder yada artanmaliyetiuçağı geliştiren şirkete yüklerdi” tespitinde bulundu. Amerikalı senatör John McCain’nin de bir konuşmasında F-35 programını “arap saçı” olarak nitelendirdiğini hatırlatan Korb, Savunma Bakanlığı’ndaki uzmanların uçağın pahalı olduğunu, ancak işletme maliyetinin daha düşük olacağını savunduklarını belirtti. Bu durumun uzmanların dediği gibi olmadığını kaydeden Korb, F-35’lerin işletme maliyetlerinin de halen kullanımda olanF-16’larınCveDserilerine göre yüzde 15 pahalı olduğunu söyledi.
İPTAL EDİLMELİ
Pentagon’daki yöneticilerin artan maliyetler karşısında şirketleri cezalandırmadığını ifade eden Korb, ABD Kongresi’nin 1980’lerde kabul ettiği yasayı hatırlattı. Buna göre silah sistemi programlarının ön görülenmaliyetin yüzde 15 ila 50’sini geçtiği takdirde iptal edilmesi gerektiğini kaydeden Korb, “Ancak 1997’den bu yana silah programlarının yüzde 50’si bunu geçti ama herhangi bir programiptal edilmedi” dedi.
