IATA: Havayollarına Ait Bloke Fonlar 1,12 Milyar Dolara Ulaştı, Yük Afrika ve Orta Doğu’da
Afrika ve Orta Doğu, Bloke Havayolu Fonlarının %93’ünü Oluşturuyor
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), dünya genelinde havayollarına ait ancak hükümetler tarafından serbest bırakılmayan fonların toplam tutarının 1,12 milyar dolara yükseldiğini açıkladı. Bloke edilen bu tutarın yüzde 93’ünün Afrika ve Orta Doğu ülkelerinde yoğunlaştığına dikkat çekildi.
IATA verilerine göre, toplam 26 ülkede havayolu şirketlerinin bilet satışları ve operasyonel gelirlerinden kaynaklanan fonlar yerel düzenlemeler, döviz kontrolleri ve transfer kısıtlamaları nedeniyle ülkelerinden çıkarılamıyor. Bu durum, havayollarının nakit akışını zayıflatırken, söz konusu pazarlara yönelik kapasite ve yatırım planlarını da doğrudan etkiliyor.
En Büyük Pay Az Sayıda Ülkede Toplanıyor
Bloke fonların büyük bölümü sınırlı sayıda ülkede yoğunlaşmış durumda. Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya’da yer alan ilk 10 ülke, toplam 1,12 milyar dolarlık tutarın yaklaşık yüzde 89’una, yani 1,08 milyar dolarlık kısmına karşılık geliyor.
Listenin başında Cezayir yer alırken, Orta Afrika CFA Frangı (XAF) bölgesi de yüksek tutarıyla dikkat çekiyor. XAF bölgesi; Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi ve Gabon’u kapsıyor. Sadece Afrika kıtasındaki sekiz ülke, küresel ölçekte bloke edilen havayolu fonlarının yüzde 79’unu oluşturuyor.
Havayolları İçin Operasyonel Risk Artıyor
Uzmanlara göre, bu ölçekteki bloke fonlar özellikle uluslararası taşıyıcılar için ciddi operasyonel ve finansal riskler barındırıyor. Havayolları, elde ettikleri geliri yakıt ödemeleri, uçak kiraları, bakım giderleri ve personel maliyetleri gibi temel kalemler için kullanamaz hale geliyor. Bu durum, söz konusu ülkelere yapılan uçuşların sürdürülebilirliğini de tartışmalı hale getiriyor.
IATA, hükümetlerin havayollarına ait fonları serbest bırakmasının yalnızca sektör için değil, aynı zamanda ülkelerin turizm, ticaret ve küresel bağlantılılık hedefleri açısından da kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor. Blokajların devam etmesi halinde, bazı pazarlarda uçuş sıklıklarının azaltılması veya hat iptallerinin gündeme gelmesi olası görülüyor.
Küresel Havacılıkta Denge Arayışı
Son yıllarda döviz kısıtlamaları ve sermaye kontrollerinin arttığı bazı pazarlarda, havayolları kapasite planlarını daha temkinli yapmaya başladı. IATA, üye havayolları adına ilgili hükümetlerle temaslarını sürdürürken, fon transferlerinin önündeki engellerin kaldırılmasının küresel hava taşımacılığı sisteminin sağlıklı işlemesi için öncelikli bir konu olduğunu ifade ediyor.
