Avrupa Adalet Divanı’ndan Karar: Evcil Hayvanlar Uçuşta Bagaj Kapsamında
Lüksemburg / Brüksel – 17 Ekim 2025 | Avrupa Birliği’nin en yüksek yargı organı konumundaki Avrupa Adalet Divanı (ECJ), uçuşlarda evcil hayvanların “bagaj” kavramı kapsamında değerlendirilebileceğine hükmetti. Bu karar, evcil hayvanların kaybı halinde talep edilebilecek tazminatların bagaj sorumluluğu çerçevesinde değerlendirileceğini netleştiriyor.
Davanın Özeti & Mahkemenin Kararı
2019 yılında Buenos Aires’ten Barselona’ya yapılan bir uçuşta, sahibi bir köpek hava taşımacılığına teslim edilmişti. Köpek, uçak yükleme işlemleri sırasında kafesinden kaçmış ve bir daha bulunamamıştı. Sahibi tarafından 5.000 € manevi tazminat talebiyle açılan davada, İspanyol mahkeme dosyayı hukuki yorumlamalar için Avrupa Adalet Divanı’na yönlendirmişti.
Divan, Montreal Sözleşmesi kapsamındaki “kişiler ve bagaj” düzenlemesini yorumlayarak, hayvanların “yolcu” olarak değil “bagaj” kategorisinde değerlendirilmesi gerektiğine karar verdi. Bu durumda, evcil hayvanın kaybı nedeniyle ortaya çıkan zararların tazmini, bagaj kaybı sorumluluğu hukukuna tabi olacak.
Mahkeme kararında ayrıca şöyle belirtildi:
- “Kişiler” terimi sadece yolcuları tanımlar ve evcil hayvan yolcu olarak kabul edilemez.
- Bagaj sorumluluğu kuralları kapsamında, hem maddi hem maddi olmayan (manevi) zarar talepleri sınırlandırılabilir.
- Tazminat limitlerinin yetersiz bulunması halinde, yolcunun uçuş öncesinde özel değer bildirimi yaparak sorumluluk sınırını yükseltmesi mümkün olabilir; ancak bu durumda ek ücret ödenmesi gerekir.
- Hayvan refahı AB açısından genel bir amaç olsa da, bu hüküm hayvanları bagaj statüsünden muaf tutmaz.
Ulaşım, Sorumluluk ve Yolcu Hakları Üzerine Etkileri
Bu karar, uçuşta evcil hayvan taşıyan yolcular açısından sorumluluk sınırlarını belirginleştiriyor. Özetle:
- Evcil hayvanlar, bagaj kategorisine girerse, havayolları kayıplar için bagaj sigortası ya da standart bagaj tazminat sınırlamaları çerçevesinde sorumlu tutulacak.
- Yolcu, taşıdığı evcil hayvana ilişkin daha yüksek bir tazminat talep etmek isterse uçuş öncesinde özel değer bildirimi (special declaration of interest) yapmalı; aksi halde standart tazminat sınırlarıyla bağlı kalır. Bu karar, hayvan refahı savunucuları tarafından eleştiriliyor; çünkü birçokları, evcil hayvanların taşıma süreçlerinde özel korunma gerektirdiğini savunuyor.
