İran’da bugün düşen Tupolev tipi yolcu uçağı, son yılda düşen dördüncü İran yolcu uçağı oldu. Son kazada hayatını kaybeden 168 kişiyle birlikte bu kazalarda ölenlerin sayısı ise 405’e ulaştı.
ABD’nin, sivil ve askeri havacılık alanlarında ambargo uyguladığı İran, uçak filosunu yenileyemiyor. 1979’daki İran Devrimi’nin ardından başlayan Amerikan ambargosu 1995’ten itibaren İran’a sivil ve askeri savaş uçağı satışı ile bunlara ait yedek parçaların teminini de yasaklıyor. Ambargo, İran’ın uçak filosunun bakım ve onarımının yabancı firmalarca yapılmasını da kapsıyor.
ABD ambargosu nedeniyle Batı ülkelerinden yeni teknolojik yedek parça satın alamayan İran’da, Sovyet yapımı eski uçak yedek parçaları kullanıyor.
İran Havayolları’nın filosunda bulunan uçaklar 1979 İran İslam devriminden önce alınan Boeing, Airbus, Fokker ve Tupolev’den oluşuyor.
Ambargoyu delme çabaları da ciddi cezalar alınmasına neden oluyor. En son, İran’ın uçaklarda kullanılacak yedek parça kaçakçılığı yapmakla suçlanan Romanya asıllı bir Amerikan vatandaşına 35 ay hapis cezası verilmişti.
İranlı yetkililer daha önce defalarca uçaklarını yenileyebilmek için ambargonun kalkmasını istemiş, bu durumda ABD’deki Boeing firmasından yolcu uçağı satın almak istediklerini açıklamıştı.
İran Sivil Havacılık Örgütü sözcüsü Rıza Caferzade, ABD ambargosu nedeniyle, İran’ın, Ukrayna’dan teknoloji ithal ederek, kendi uçağını kendi yapmak zorunda kaldığını kaydetmişti.
Kendi uçaklarını, zor şartlarda buldukları parçalarla imal ya da tamir etmeye çalışan İran, Rusya’nın Sovyet döneminden kalma uçaklarını kiralayarak da havacılık sektörünü ayakta tutmaya çalışıyor.
2002 yılında, yine Tupolev tipi bir yolcu uçağının 118 yolcusuyla birlikte düşmesiyle alevlenen ambargo tartışması, 2005 yılında 80’i gazeteci 90 kişinin öldüğü bir başka kazayla yeniden gündeme gelmişti. 2006 yılında ise, İran havayollarına kiralanan Rus yapımı uçağın iniş sırasında tekeri patlamış, 29 kişi yanarak can vermişti.
Son olarak yaşanan ve 168 kişiden hayatta kalan olmadığına inanılan bu kaza ile çeyrek asırdan uzun bir süredir devam eden ambargonun kurbanlarına yenileri eklenmiş oldu.
İlgili haber: İran’da yolcu uçağı düştü: 168 ölü>>>
