İzlanda’daki yanardağın faaliyete geçmesinden sonra uçak seferlerindeki iptallerden havayolu ve turizm şirketleri olumsuz etkilendi. THY’nin perşembe günü 20, cuma günü 100, hafta sonu ise 150 seferi iptal oldu. Şirketin toplamda iptal edilen sefer sayısı ise 600’e yaklaşırken, bunun karşılığında 70’e yakın yere ek seferler konuldu. Şirketin iptallerden oluşan zararının 59 milyon liraya ulaştığı hesap ediliyor. Atlas Jet’in 5, Onur Air’in de 16 seferi iptal edildi.
TURİSTE YÜZDE 50 İNDİRİM
Türkiye’ye turist getiren tur operatörlerinden SKY Airlines’ın patronu Talha Görgülü, küllerin dağıldığı perşembe gününden bu yana 78, Correndon’un Müdür Yardımcısı Batuğan Karaer ise 30 seferin iptal edildiğini söyledi. Her iki operatör temsilcisi de ‘Zaman uzarsa devletten destek talep edeceğiz’ mesajı verdi.
Öte yandan Antalya’ya gelen turist sayısındaki azalma yüzde 82’yi buldu. ATKOB Başkanı Süreyya Çorabatur, 40 bin turistin Antalya’da kaldığını, oteller olarak kontrat fiyatları üzerinden yüzde 50’ye varan indirimler sağladıklarını söyledi. TÜROFED Başkanı Ahmet Barut ise turistlerin geri dönüşü için Kültür Bakanlığı yetkilileriyle ortak görüşmeler yürüttüklerini ifade etti.
Külün faturası 1 milyar Euro Yanardağın saçtığı kül bulutu, havayolu şirketlerine ağır darbe vurdu. Tümdünyada havayolu şirketlerinin 5 günlük kaybı 750 milyon Euro dolayında hesaplanırken, Türk şirketlerinin bu dönemdeki kaybı 30milyon Euro sınırına dayandı. İzlanda’da patlayan yanardağ Avrupa hava sahasını cehenneme çevirdi. Patlama sonrasında yayılan kül bulutları nedeniyle tüm dünyada 80 binden fazla uçak seferi iptal edildi.
1.377 SEFER İPTAL
Ulaştırma Bakanlığı ve Sivil Havacılık GenelMüdürlüğü yetkilileri, bu dönemde Türk havayolu şirketlerinin de toplam bin 377 seferinin iptal edildiğini söyledi. Yetkililer, iptal edilen seferlerin yarısının Türk Hava Yolları’na (THY) ait olduğunu vurguladı. Yetkililer, kül bulutlarının Türk havayolu sektörüne etkisine ilişkin soruyu da Türk şirketlerine ait bin 377seferin iptal edildiğine işaret ederek, “İptal edilen seferlerin 682’si Türk Hava Yolları’na ait.
Kalan 695 sefer ise diğer şirketlere ait. Kül bulutlarının Türk sivil havacılığına etkisi 30milyon Euro’ya yaklaştı” diye cevapladı. Yetkiler, “Bu sadece havayollarının seferleriyle ilgili zarar. Bunun yanında yer hizmetleri, diğer taşımacılıklar ve turizmi de eklediğimizde zararın boyutu 1 milyar lirayı bulacaktır” diye konuştu.
Toplantılar aksadı
İngiltere, bazı ülkelerde mahsur kalan vatandaşlarını “kurtarmak” için savaş gemilerini devreye sokarken, uluslararası nitelikli toplantılarda da aksamalar yaşandı. AB tarım ve balıkçılık bakanları toplantısı iptal edilirken, AB-Pakistan Zirvesi de başka bir tarihe ertelendi. Yunanistan’a verilecek mali yardım konusunda yapılacak müzakereler de IMF heyetinin Atina’ya ulaşmasına karşın AB heyetinin gidememesi üzerine ertelendi.
Kül bulutu, NATO’nun kullandığı F-16’ları da etkiledi. Üst düzey bir Amerikalı yetkili, kül bulutunun etkili olduğu alanlarda devriye uçuşu yapan F-16’ların motorlarında cama benzer çökeltiler tespit edildiğini söyledi. Bu arada Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada kül felaketinin sektörü yaklaşık 30 milyon dolar zarara uğrattığı tahmin edildi. Olayın başlangıcından bu yana Avrupa’da 84 bin civarında uçuş iptali yaşandığını belirtirken “bunların 1377 tanesi Türk havayolu işletmelerinindir” denildi.
Etkinlikler de küllendi
Kül bulutları nedeniyle iptal edilen seferler, İstanbul başta olmak üzere birçok ilde yapılacak organizasyonların iptal edilmesini neden oldu. Türkiye’ye ulaşamayan yabancı misafirler nedeniyle aylar öncesinden tarihleri belli olan, binlerce bilet satışı yapan bazı spor organizasyonları, müzik ve dans gösterileri ile üst düzeyde resmi katılımcıları olan toplantılar iptal edildi. Bu hafta düzenlenecek bazı kongre ve toplantılarda iptal sözkonusu olmasa da, katılımcı sayısında ciddi düşüşler bekleniyor.
İşte kül bulutundan etkilenen bazı organizasyonlar:
* Türkiye-Avrupa Birliği Karma İstişare Komitesi’nin (Türkiye-AB KİK) 19-20 Nisan 2010 tarihlerinde İstanbul’da yapılacak 28. Toplantısı, “Avrupa hava sahasının büyük bölümünün uçuşlara kapatılması” nedeniyle ertelendi. Toplantının mayıs sonu ya da haziranda yapılmasının planlandığı öğrenildi.
* İstanbul Abdi İpekçi Spor Salonu’nda 18 Nisan Pazar günü yapılması planlanan Smackdown (Amerikan Güreşi) iptal edildi. Kasım ayına ertelenen Smackdown için satılan biletler iade edilecek.
* Çağdaş dans dünyasının tanınmış isimlerinden Akram Khan, Dans Platform İstanbul kapsamında 20 ve 21 Nisan’daki konserleri iptal edildi.
* İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı bugün yapılacak olan “Fransa’da Kültürel Miras ve Sivil Toplum Kuruluşları” konulu panelin iptal edildiğini açıkladı.
* Trakya Üniversitesi (TÜ) ile Ege Üniversitesi iş birliğiyle Edirne’de düzenlenen “7. Anadolu Demir Çağları Sempozyumu”nda sunum yapacak olan yabancı birçok bilimadamı, kül bulutu nedeniyle kente ulaşamadı.
British Airways AB’den kurtarma paketi istedi
İngiliz Havayolu şirketi British Airways, volkanik kül bulutunun verdiği zararı tazmin etmek üzere, Avrupa Birliği’nden (AB) mali kurtarma paketi istedi. British Airways, kül bulutunun havasahasını kapaması nedeniyle gerçekleştiremediği uçuşlar nedeniyle, İzlanda’daki yanardağın patladığı geçen haftadan buyana her geçen gün 30 milyon dolar zarar ettiği bildirdi. Şirketin üst yöneticisi Willie Walsh, içinde bulundukları durumun olağanüstü bir durum olduğunu belirtirken, diğer Avrupa havayolu şirketlerinin de hem hükümetleri, hem de AB’den mali destek istediklerini söyledi. Walsh, bunun örneğinin daha önce de yaşandığı belirterek, 11 Eylül 2001 olaylarının ardından, benzer tazminat ödemelerinin olduğunu hatırlattı.
Yanardağda faaliyet azalarak devam ediyor
İzlanda’da geçen hafta patlayan yanardağın, dün çevresindeki bölgeye güçlü sarsıntılar gönderdiği, ancak Avrupa’da hava trafiğini felç eden kül bulutunun irtifasının yaklaşık 2 kilometreye düştüğü bildirildi. İzlanda Meteoroloji Dairesi’nde görevli jeolog Hjorleifur Sveinbjornsson, Reuters ajansına yaptığı açıklamada, kül bulutunun şu anda çok alçaldığını belirterek, “2 kilometreden yüksek değil” dedi.
Sveinbjornsson, kuzeyden esen güçlü rüzgarların, kül bulutunu güneye sürüklediğini, güçlü volkanik sarsıntıların meydana geldiğini, bu nedenle yanardağın yüzeyinde bazı değişikliklerin meydana gelmiş olması gerektiğini, volkandan muhtemelen bir miktar lav çıktığını söyledi. Kül bulutu, Eyyafyallayöküll buzulunun altındaki yanardağ patladığı sırada 11 kilometre irtifaya yükselmişti.