ABD Semalarındaki İnsansız Gözlem Araçları Tartışma Konusu
ABD genelinde 20 ayrı eyalette 63’ten fazla insansız gözlem arası bulunduğu bildirildi. Bu araçlar teröristlerin etkisiz hale getirilmesinde de aktif olarak kullanılabiliyor.
Federal Havacılık Yetkililerinin (Federal Aviation Authority – FAA) yaptığı açıklamaya göre drone adı verilen araçlar genellikle askeri, karar yürütme mercileri ve sınır güvenliği tarafından kullanılmakta.
Fakat şaşılır şekilde 19 üniversite ve kolejin de bu araçlardan satıl aldığı bildiriliyor. Öte yandan Cornell Enstitüsü, Colorado Üniversitesi, Georgia Tech ve Eastern Gateway Community College bu sistemleri geliştiren kuruluşlar olarak gösteriliyor.
Bunlar dışında 21 adet sanayi kuruluşu da teknolojinin geliştirilip üretimin yapılması için çalışıyor. Bu firmalardan en büyüklerinden biri olan General Atomics, teknolojiyi yurt içinde kullanma iznine de sahip.
FAA açıklamasında, bilinenlerin yanı sıra bazı araçlarının yerinin de gizli olduğunu dile getirirken bunun güvenlik amaçlı olduğunu belirtti.
FAA yetkililer, Electronic Frontier Vakfının Serbest Bilgi Edinme yasasına dayandırarak açtığı davadan sonra açıklama yapma gereksinimi duydular. Hatta resmi internet sitelerinde bazı araçların aldığı görüntülerine interaktif ulaşma imkânı da sağlayan FAA, merak edenlerin kendi bölgelerinin gözetleyip gözetlemediğini görebileceğini belirtti.
Fakat FAA hala bu bölgelerde ne türde gözetleme araçlarının kullanıldığını açıklamadı. Ajans bu bilgilerinde yakında dağıtılacağını duyurdu.
Gözetleme araçlarının çoğunu Draganflyer X8 oluşturuyor. İleri teknoloji ürünü bu alet 1 kg ağırlığında yük taşıyabilmekte. Bu tip gözetleyicilerin sınır polisi ve çevre ajansları tarafından da çok aktif şekilde kullanıldığı biliniyor. Sistemlerin kuruluş amacı her ne kadar güvenlik ve yerleşim olmayan yerlerdeki yangın ve benzeri olayları gözetlemek olsa da, şehirlere yöneltilebilecek kameraların özel hayata müdahalesinden çekiniliyor.
Geri kalan araçlar ise askeri amaçlı kullanılıyor. MQ-9 Reaper ve MQ-1 Predator, yurt içinde güvenlik için kullanılırken, El Kaide lideri Anwar al-Awlaki’nin Yemen’de vurulmasını da sağlamıştı.
FAA iki liste halinde özel ve devlet gözlem araçlarının yurt içinde görevlendirilme bilgilerini yayınladı. Açıklamada devlet kuruluşlarından polis departmanlarının 42 bölgede aktif olarak sistemi kullandığı bildirildi. Özel kuruluşların ise 21 bölgede aktif, ve 17 bölgede de onaylanmayı bekleyen sistemlerin var olduğunu duyurdu. Fakat açıklamalarda nerelerin ne kadar araca sahip olduğu bildirilmedi.
Yurt dışında kullanılan insansız gözlem araçlarının kayıtları çok ciddi tutulurken, yurt içi bilgilerinin muğlak olması, aktivistleri rahatsız ediyor. Afganistan – Pakistan sınırında yüzlerce teröristin öldürülmesinde çok aktif olarak kullanılan araçların yurt içinde özel hayata müdahale etmeyeceğinin garantisinin verilememesi tartışmaların daha derinleşeceğine bir işaret olarak algılanıyor.
