Boeing Savunma İşçileri Grevi: Çözüm Arayışı Sürüyor
ABD’de Boeing Savunma (“Boeing Defense”) tesislerinde çalışan sendikalı işçilerin başlattığı grev, yaklaşık altı haftadır devam ediyor. Uluslararası Makineci ve Havacılık İşçileri Sendikası (IAM), District 837 üyesi yaklaşık 3.200 çalışan için bir anlaşma taslağı hazırladı. İşçiler, bu taslağı 19 Eylül 2025 tarihinde oylayacak.
Anlaşma Teklifi ve Talepler
Sendikanın işçilere sunduğu teklifin bazı başlıca bileşenleri şöyle:
- Teklif dört yıl süreli bir sözleşme öngörüyor.
- Sendika, 401(k) emeklilik katkı paylarını Boeing’in diğer çalışanlarının katkılarıyla eşitlemeyi talep ediyor.
- “Üst kademelere” (top-of-scale) maaş artışlarında iyileştirme yapılması planlanıyor; yani uzun süredir en yukarı maaş diliminde çalışanlar için daha adil artışlar sunulması isteniyor.
- Onay bonusu / ratification bonusu konusunda diğer sendikalı ya da sendikasız Boeing çalışanlarının elde ettiği seviyelere yaklaşan ya da benzer bir uzlaşma modeli sunulması teklifin içinde.
Bu teklif, işçiler tarafından önceden onaylanmış gibi sunulacak; kabul görülürse Boeing’e resmi olarak iletilecek. Ancak şirket bu teklifi kabul etmezse, grev devam edecek.
Şirketin ve Sendikanın Görüşleri
- Boeing yöneticileri, bu sendika teklifi oylamasını “medyatik hareket” (publicity stunt) olarak nitelendiriyor; bu teklifin şirket tarafından hiç teklif edilmemiş şartlar içerdiğini, beklentileri yanlış yönlendireceğini savunuyor.
- Şirket, önceki teklifin toplam tazminat artışını (wage + diğer ödemeler) beş yıl üzerinde ortalama yaklaşık %45 olarak sunduğunu belirtiyor. Ancak bu teklif sendika üyelerince yeterli görülmemişti.
- IAM sendikası, işçilerin şirketin fon ve kazanımlarını beklediği düzeyde görmediğini, özellikle emeklilik katkıları ve bonuslarda adaletsizlik hissettiklerini ifade ediyor. Ayrıca işçilerin grev nedeniyle kaybettikleri gelir ve yaşadıkları belirsizlikler sendikanın talep ettiği değişimleri güçlendiriyor.
Durumun Etkileri
- Grev, Boeing’in savunma sektöründeki uçak üretim hattını etkiliyor; F-15, F/A-18 gibi savaş uçakları ile T-7A Red Hawk eğitmeni uçaklar gibi askeri programlar bu tesislerde üretiliyor. Bu durum hem teslimatlar hem maliyetler açısından şirket için risk oluşturuyor.
- İşçiler, grevin uzaması durumunda maddi zorluklarla karşılaşırken, şirketin “yedek işçi” (replacement worker) kullanma planları da tartışmalı. Çünkü yerleşik işçilerin yerini doldurmak için gerekli güvenlik izinleri ve eğitim süreleri uzun olabiliyor.
Beklenen Gelişmeler
- 19 Eylül’de yapılacak oylama kararı belirleyecek: Sendikanın önerdiği taslak kabul edilirse grev sona erebilir, aksi halde grev devam edecek.
- Boeing ile IAM arasında yeni görüşmelerin zamanlaması ve süreci, bu oylamadan sonra netleşecek. Şirketin teklifleri değiştirme ya da uzatma yönünde harekete geçmesi beklenebilir.
- Grevin süresi, hem çalışanlar hem de şirket için mali yükümlülükler yaratıyor. Ayrıca savunma programlarındaki gecikmeler, hükümet ve askeri tedarik zinciri üzerinde de yankı uyandırabilir.
