3 Mayıs’ta teklif verilmesi gereken İstanbul’un üçüncü havalimanı ihalesiyle 4 büyük girişim grubu ilgileniyor. 7 milyar Euro’luk projenin, herhangi bir havalimanı projesine göre zemin hafriyat işinin çok maliyetli olmasının, yabancıları özellikle geri planda tuttuğu dile getiriliyor.
İstanbul’a yapılacak Yap-İşlet-Devret (YİD) modelli 3. havalimanı ihalesine iki hafta kala, teklif vermeye hazırlanan şirketler yavaş yavaş netleşiyor. Projedeki teknik zorluklardan dolayı ihalede beklenen yabancı ilgisinin oluşmadığı ve ihaleye üç veya dörtten fazla teklif gelmesinin sürpriz olacağı belirtiliyor.
Sektör yetkilileri, teklif verme tarihi 3 Mayıs olan ve yaklaşık 7 milyar Euro büyüklükteki projenin, herhangi bir havalimanı projesiyle karşılaştırınca, zemin çukurlarının toprak ihtiyacı gibi teknik açılardan son derece zorlayıcı olmasının potansiyel yatırımcılar üzerindeki temel çekince olduğunu belirtiyor. İhaleye; TAV, Cengiz-Kolin-Limak-Mapa-Kolin Ortak Girişim Grubu (OGG), IC İçtaş-Fraport OGG ve Sabancı Holding-Enka OGG’nin teklif vermesi bekleniyor. Konuya yakın bir kaynak, “Bu dört grubun dışında bir teklif verilmesinin sürpriz olacağını değerlendiriyoruz. Çünkü birinci etap, projenin ana etabı; ve bunun için gerekli olan hafriyat işi yaklaşık 2-2,5 milyar Euro’luk bir maliyet oluşturuyor. Firmalar esas burada zorlandı. Sürecin başında Singapur’un, İngiltere’nin, Hollanda’nın havalimanı işletmecilerinin de istekli olduğu değerlendirilmişti; ama incelemelerinin sonucunda herhangi bir grubun yanında yer almadıklarını görüyoruz.” dedi.
İhaleyi kazanacak grubun uluslararası havalimanı işleticisi olmaması halinde, belli özelliklere sahip havalimanı işletmecilerinin birinden danışmanlık hizmeti alması gerekecek. Uluslararası havalimanı tecrübesine sahip büyük yabancı şirketlerin ihale sonrası konsorsiyuma eklenebileceği şeklinde sektörde oluşan beklentiyle ilgili olarak, bunun son derece zor olacağını söyleyen başka bir kaynak ise, “İhale sonrası yeni bir ortak almanın ihale tekniğine ve etiğe aykırı olacağını düşünüyorum. Zaten şartnamede hisse devrini kısıtlayan maddeler de var. O kadar kolay olmayacaktır. Bu durumda özkaynak çok önemli olacak.” dedi.
İhalenin en iddialı isimleri arasında yer alan TAV’ın ortağı Akfen’in CEO’su Hamdi Akın, bu ayın başında yaptığı açıklamada, ihale için başka bir ortak arayışları olmadığını belirtmiş ve “Bizim bu büyük tecrübemize değer katacak başka bir grup yok. Ancak ihaleye girip aldıktan sonra belki finansman konusunda bir ortaklık düşünülebilir. O zaman bakılır.” demişti. İhalede yüzde 20 özkaynak zorunluluğu bulunuyor. Bu da yaklaşık 1,5 milyar Euro’luk özkaynak ihtiyacı anlamına geliyor. Yaklaşık 5 milyar Euro büyüklüğünde olması beklenen dış finansman paketini ise yerli bankalardan oluşan bir konsorsiyumun sağlaması neredeyse imkansız görünüyor.
Son dönem gündeme gelen büyük enerji özelleştirmelerinde ortak hareket eden Limak-Cengiz-Kolin’in ise bu projede Mapa İnşaat ve Kalyon İnşaat’ı da ortaklığa eklemesinin grubu maddi açıdan güçlendirdiği değerlendiriliyor. İhalenin bir diğer güçlü katılımcısı Antalya Havalimanı’nı birlikte işleten IC İçtaş ve Alman Fraport OGG cephesinde ise 29 Mayıs’ta temelinin atılması beklenen İstanbul 3. Köprü projesi ve Fraport’un Almanya’da yatırıma yönelmesi gündemi bulunuyor. Kaynaklar, Sabancı Holding ve Enka’nın ise teklif verme konusunda nihai kararı vermek üzere olduğunu belirtiyor.
