NASA’nın elektrikli uçağı ilk uçuşuna yaklaşıyor

NASA’nın uzun bir süredir geliştirmek için uğraştığı elektrikli uçağı X-57, ilk kez 2016 yılında Amerikan Havacılık ve Uzay Bilimleri Enstitüsü'(AIAA)nün açılış konuşmasında duyurulmuştu. X-57’yi geliştirme sürecinde 3 yılı deviren NASA, uçağın tam performansla havalanması için geliştirme safhasını dörde ayırmış halde.

Mod I, II, III ve IV olarak belirlenen bu aşamaların her birinde uçak istenilen seviyeye bir adım daha yaklaşıyor. Mod I aşamasını tamamlayan NASA şimdi Mod II aşamasındaki ilk uçuş için uçağı hazırlamaya çalışıyor.

 

Maxwell kod adıyla da anılan uçakta itiş gücünü sağlamak için bugüne kadar benzerine pek rastlamadığımız yeni bir sistem test edilecek. Dağıtılmış elektrikli tahrik olarak isimlendirilen bu sistem uçağın kanatlarının ön kısmına yayılmış 12 küçük elektrikli motor ve iki ana motora dayanıyor.

Bu motorlar havayı doğrudan kanatların yüzeyinden hareket etmeye zorlarken uçağın kalkışını da kolaylaştırıyor. Bu konsept ile yeterli kaldırma ve itme gücü oluşturmak için gerekli olan enerji ihtiyacı azaltılarak verimlilik sağlanıyor. Aynı zamanda uçaklarda elektrikli motor kullanmanın getirdiği ağırlık problemi de kısmen de olsa ortadan kalkmış oluyor.

 

Tabi bu konseptin test edilip onaylandığını söylemekte de fayda var. NASA X-57’nin dağıtılmış elektrik tahrik sistemini bir kamyonun üzerine sabitlenen uçak kanatları üzerinde test etti ve sistemi onayladı.

Böylece Mod I aşaması tamamlanıp sistem ilk testten başarıyla ayrılmış olsa da motorlarda kullanılan bataryalar aşırı ısınma problemine neden oldu ve NASA, Mod II aşamasında dağıtılmış elektrikli motor sistemini kullanmayacağını farklı bir sistemi deneyeceğini açıkladı. 

 

X-57 projesinin lideri Nick Borer, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamasında bazı gecikmeler yaşadıklarını ve ilk Mod II uçuşunun 2019’a kadar yapılamayacağı açıkladı.

Bu konu üzerinde çalıştıklarını ve uçuşu bir an önce gerçekleştirmek istediklerini belirten Borer’in açıklamalarına göre Mod II uçuş testinde dağıtılmış elektrikli tahrik sistemindeki iki ana motorun yerine gaz türbini motoru yer alacak. Ayrıca uçakta Electric Power Systems’in geliştirdiği batarya modülleri de bulunacak.

 

Mod II aşamasıyla hibrit elektrikli uçak uygulamasına yaklaşan NASA, Mod II uçuşunu gerçekleştirdikten sonra Mod III aşamasına geçecek ve X-57’nin üzerinde motorları barındıran ince kompozit kanatlarını oluşturmaya çalışacak.

Uçağın artık tamamen hazır olacağı Mod IV aşamasında ise X-57 artık dağıtılmış elektrik tahrik sisteminde güç alarak ilk yolculuğunu yapacak ancak bu aşamalar için henüz net bir zaman çizelgesi oluşturulmuş değil.