Bravo Kaptan Sullenberger

Bravo Kaptan Sullenberger

Hudson Nehri’nde geçtiğimiz günlerde inanılmaz bir iniş yaşandı. Kalkıştan kısa bir süre sonra kaz sürüsüne dalan Airbus A320, tecrübeli Kaptan Pilot Chesley B. Sullenberger’in mükemmel planlaması ile suya yumuşak bir iniş yaptı. Ekibiyle olayı başarıyla yöneten Sullenberger sayesinde 150 yolcu ve 5 mürettebat kazayı burnu kanamadan atlattı.

UsAirways’in Airbus A320’si, 5 mürettebat ve 150 yolcusunu almış, New York La Guardia Havalimanı’ndan kalkış için son hazırlıklarını yapıyordu. 1549 sefer sayılı Charlotte uçuşunun Kaptan Pilotu Chesley B. Sullenberger, 1 saat 44 dakika sürecek sefer için motor çalıştırdı. Ama bu sefer birkaç dakika sonra havalimanının yaklaşık 15 kilometre batısında bulunan Hudson Nehri’nde sona erecekti.

N106US tescilli, 1999 yılı imalatı A320, saatler 15.26’yı gösterirken kalktı. Kuzeydoğuya doğru irtifa almaya başlayan uçak, 3 dakika sonra 3 bin 200 feet yani bin 60 metreye ulaştığında kaz sürüsü içine girdi. Motorlara çarpan ve iri kemiklere sahip kazlar, pallere vurarak ağır hasara neden olmuştu. İki motor çarpmadan kısa bir süre sonra durdu. Uçuşun en kritik anında motor kaybı yaşanmıştı. Pilotlar hemen Hava Trafik Kontrol Merkezi’ne durumu “Mayday” yani imdat çağrısı yaparak bildirdi.

Gökyüzünde 40 yılı deviren, 1980’den bu yana UsAirways’de uçan Kaptan Sullenberger, hemen kararını verdi. Sola dönüşle Hudson Nehri’ni karşılayarak, oraya inecekti. Geniş nehir, denize göre daha az dalgalı ve su sıcaklığı biraz daha yüksek olması nedeniyle kurtulma şansını artıracaktı. Ayrıca nehir üzerindeki çok sayıda tekne yolcuları hızla sudan tahliye edebilecekti.

MÜKEMMEL YAKLAŞMA

Uçak nehri karşıladığında yükseklik 600 metreye, hızı da saatte 368 kilometreye düşmüştü. Planlı bir süzülüşle pilotlar önce sürat düşürdü. Adeta planör gibi süzülerek uçan A320’nin kabininde “ditching” olarak adlandırılan suya iniş hazırlıkları başladı. Tüm yolcular yan yeleklerini taktı. İniş anında darbelerin en aza indirilmesi için “brace” pozisyonu alındı. Uçak kazalarında yolcuların önemli bir kısmı, başlarına aldıkları darbelerle hayatlarını kaybediyor. Brace pozisyonunda baş kollar arasına alınıyor, eğilerek yüzü bacaklarına bakacak şekilde baş korunuyor.

Kaptan “kabin hazır” bilgisini aldıktan sonra hızı saatte 260 kilometreye kadar düşürdü. A320 suya vuruşta uçağın dengesi bozulmaması amacıyla iniş takımları içeride burnu yukarıda adeta piste iner gibi suyla buluştu.

Suya çarpmanın etkisiyle birkaç yolcuda çok hafif yaralanma meydana gelmişti. Acil tahliye kapıları kabin memurları tarafından açıldı. Slaytlar patlayarak hızla şişti ve sal haline geldi. Yolcular kabin ekibinin koordinesi ile acil çıkış kapısında sala binmeden önce can yeleklerini şişirdi. Su sıcaklığı 6,1 santigrat olmasına rağmen yolcular kısa sürede tekneler tarafından kurtarıldı.

A320’deki 155 yolcu ve mürettebat çok kısa sürede tahliye edilmişti. Kaptan Sullenberger, kabini iki defa kontrol etti. Hiçbir yolcunun uçakta kalmadığına emin olunca, A320’yi en son terk etti.

GÖÇ YOLLARI DEĞİŞTİ

Anında verilen doğru karar, mükemmel ekip koordinasyonu sayesinde felaketle sonuçlanabilecek bir kaza mutlu sonla bitmişti. Star Alliance üyesi UsAirways’i ilk kutlayan Alman Lufthansa Havayolları oldu. Kendi uçuş ekiplerine kriz yönetimi dersi vermesi için Kaptan Sullenberger ve ekibini Almanya’ya davet etti.

Konuyu araştıran Amerikan Ulusal Ulaştırma Emniyet Dairesi (NTSB) olayla ilgili araştırma başlattı. Ön çalışmada küresel ısınma nedeniyle kuşların göç yollarının değiştiği, buna göre havalimanlarının yaklaşma ve kalkış planlarının değişmesi gündeme geldi. Ayrıca uçak motorlarında kuş çarpma etkilerine karşı dayanıklılığın da artırılması planlanıyor. Yapılan araştırmalar, son 20 yılda kuşların yolcu uçaklarına çarpması nedeniyle 18 büyük kazanın meydana geldiğini ve 200 kişinin hayatını kaybettiğini ortaya koyuyor.

BUNLARA DİKKAT

Pilotlar ve kabin memurları, suya iniş için özel eğitimler alıyor. Pilotlar simülatörlerde, kabin memurları da mock-up olarak adlandırılan kabin simülatörlerinde suya inişte yapılması gerekenleri 6 ayda bir uygulamalı tekrar ediyor.

Yolcu uçaklarında her koltuğun altında can yeleği bulunuyor. Suya inişte önce can yeleğini giyin. Yan tarafındaki kemerlerini bağlayın. Bebek yolcu için kabin ekibi ayrı bir can yeleği verecektir.

Can yeleğini kesinlikle kapıda şişirin. Eğer şişmiyorsa, yan tarafındaki hortumdan üfleyerek can yeleğini şişirebilirsiniz.

Kapıların altındaki “slayt” olarak adlandırılan şişme kaydırak, su üzerinde sal görevi görecektir.

Uçağı terk edip sala binin. Can yeleğinin üzerinde arama-kurtarma ekiplerinin yolcuları rahat bulması amacıyla ışık ve kazazedenin yerini belli etmesi için düdük bulunuyor.

Uçağın en az 20-30 dakika batmadan bu üzerinde durabileceğini unutmayın.

SUYA İNME OLAYLARI

6 Ağustos 2005: Tuninter Havayolları’na ait ATR 72 tipi uçak yakıtı bittiği için Sicilya Adası açıklarında Akdeniz’e indi. Uçaktaki 39 kişiden 20’si kurtuldu. Olayın, uçağın bir küçük modeli ATR42’nin yakıt göstergelerinin yanlışlıkla bu uçağı takılması nedeniyle meydana geldiği tespit edildi. Kazada hayatta kalma oranı yüzde 59’du.

16 Ocak 2002: Endonezyalı Garuda Havayolları’na ait Boeing 737 uçağı, Yogyakarta yakınlarında dolu yağışı içine girdi. Motorlar durdu. Pilotlar, Bengawan Solo Nehri’ne başarılı bir iniş gerçekleştirdi. 60 yolcunun hepsi kurtulurken bir kabin memuru hayatını kaybetti. Hayatta kalma oranı yüzde 98’di.

23 Kasım 1996: Etiyopya Havayolları’na ait Boeing 767 tipi uçak, kaçırıldıktan sonra yakıtı bitmesi nedeniyle okyanusa indi. Flapları açmanın mümkün olmadığı uçak, yüksek hızda yaklaşınca sol kanadı denize çarparak üç parçaya ayrıldı. Son anda pilot ve korsanlar arasında arbede yaşandığı tespit edildi. Aralarında Etiyopya’daki Amerikan elçisi ve eşinin de bulunduğu 175 kişiden 52’si kurtuldu. Bazı yolcular uçaktan tahliye edilmeden önce can yeleklerini şişirdikleri için sıkışarak öldü. Kurtulan yolcuların çoğu gövdenin su üzerinde kalan parçalarına tutunmuş halde bulundu. Hayatta kalma oranı yüzde 26’ydı.

2 Mayıs 1970: ALM Havayolları’na ait DC-9 tipi uçak, görüş şartları düşünce Hollanda Antilleri’ne inemedi. Yakıtı biten uçak, okyanusa mecburi iniş yaptı. 63 yolcu ve mürettebattan 40’ı kurtuldu. Sağ kalma oranı yüzde 63’tü.