Avrupa Alarmda: “Savunma Yol Haritası 2030” ile Kritik Adım
Avrupa Birliği, bugünkü basın toplantısında, artan jeopolitik gerilimler ve dron saldırı risklerine karşı kapsamlı bir savunma hamlesi başlattığını açıkladı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Komisyon üyeleri Andrius Kubilius (Savunma ve Uzay) ile Henna Virkkunen (Teknolojik Egemenlik, Güvenlik ve Demokrasi) ile birlikte, yeni savunma stratejisinin detaylarını kamuoyuna sundu.
Yol Haritasının Amaçları ve Temel Yaklaşımlar
- “Savunma Hazırlık Yol Haritası 2030” (Defense Readiness Roadmap), Avrupa’nın gelecekteki barışını güvence altına almayı hedefliyor.
- Kallas, Rusya’nın şimdilik AB’ye doğrudan saldırı kapasitesine sahip olmadığını ancak bu yönde hazırlık yapabileceğini vurguladı. Barış dönemi bile olsa tehditlerin ortadan kalkmayacağını ifade etti.
- Yol haritası; eksik savunma kabiliyetlerini belirlemek, ortak hedefler koymak ve takvimler oluşturmak üzerine tasarlandı.
Dronlarla Mücadele: “Dron Duvarı” ve Diğer Projeler
- Yol haritası kapsamında 2027 sonuna kadar tam işlevli hale gelmesi planlanan dron karşıtı sistem, “European Drone Defence Initiative” adıyla öne çıkarılıyor.
- “Doğu Kanat Gözlemi (Eastern Flank Watch)” adı verilen proje ile AB’nin doğu sınırlarının hava, kara, deniz, sınır yönetimi ve siber boyutlarda savunulması hedefleniyor.
- Ayrıca, Avrupa Hava Kalkanı (European Air Shield) ve Savunma Uzay Kalkanı (Defence Space Shield) gibi projelerle, hava ve uzay savunmasının da güçlendirilmesi amaçlanıyor.
- Ortak tedarik düzeyinin % 40’a çıkarılması (2027’ye kadar) planlanıyor, böylece maliyetlerin düşürülmesi ve savunma sanayinin koordinasyonu sağlanması hedefleniyor.
Ukrayna ve AB’nin İlk Savunma Hattı
- Kallas, Ukrayna’yı halen Avrupa’nın “birinci savunma hattı” olarak tanımladı.
- Güçlü bir Ukrayna ordusu, savunma sanayisi ve askeri kapasitenin, AB güvenliğinin ayrılmaz parçaları olduğunun altını çizdi.
- Yol haritası kapsamında 2027’ye kadar Ukrayna ile “dron ittifakı” kurulması planlanıyor.
Vurgulanan Zorluklar & İzleme Mekanizmaları
- Ortak tedarik mekanizması hâlâ AB içinde yeterince gelişmiş değil; bu da savunma projelerinin etkin şekilde yürütülmesini engelleyebilecek bir engel olarak dikkat çekiyor.
- Yol haritası, her yıl değerlendirme süreçlerine yer veriyor; hedeflerin izlenmesi ve performansın ölçülmesi planlanıyor.
- Karar mekanizması nihai olarak AB Konseyi’ne bırakılıyor.
Öne Çıkan Noktalar
- AB’nin savunma yaklaşımı artık “sembolik söylemler” yerine somut projelerle destekleniyor.
- “Dron duvarı” konsepti, yalnızca doğu sınırlarıyla sınırlı kalmayacak; tüm AB bölgesi için düşündürüldü.
- NATO ile ikili bir ilişki vurgulanıyor: Bu projelerin NATO çalışmalarını tekrarlaması değil, tamamlaması bekleniyor.
- Savunma bütçelerinde büyük artış: AB ülkelerinin savunma harcamaları, son 4 yılda 218 milyar euro’dan 392 milyar euro’ya yükseldi.
AB, savunma alanında şimdiye kadar emekleme düzeyinde kalan adımlarını hızlandırarak “savunma devrimi” yoluna girmiş durumda. “Dron duvarı”, “hava kalkanı”, “uzay kalkanı” gibi projeler ile birlikte, üyeler arası ortak üretim ve tedarik stratejileri öncelikli hâle geliyor. Ancak stratejinin başarısı; siyasi kararlılık, bütçesel katkı ve ulusal savunma sanayilerinin entegrasyonuna bağlı olacak.
