Tokmakçıoğlu, sivil havacılık sektöründe son 10 yılda filoların büyümesi ve yolcu sayılarındaki artışla Türkiye’deki birçok havaalanının "en pratik" havaalanları arasına girdiğini belirterek, bütün rakamların Türkiye’de sivil havacılıkta büyük bir gelişmenin olduğuna işaret ettiğini kaydetti.
Bu büyümenin Türk Hava Yolları’nın (THY) yanında başka firmaların da sektöre girmesinin etkili olduğunu ifade eden Tokmakçıoğlu, şöyle konuştu:
"THY’nin yanında diğer firmaların olması, sektörde rekabet oluşturuyor. Yolcu ve hizmet yarışı biletleri daha ekonomik düzeye çekti. Artık otobüs bileti fiyatına uçak bileti alabiliyoruz. Türkiye’deki dinamik ve genç nüfus seyahatte uçağı tercih ediyor. Bunlar sivil havacılığı ileriye taşıyor."
-"Cumhuriyetin 100. yılına savaş uçağı yapmak istiyoruz"-
Tokmakçıoğlu, cumhuriyetin ilk yıllarında havacılıkta, hızlı bir gelişim olduğunu fakat 1950-1960’lı yıllarda bu çalışmaların durduğunu söyledi.
Türkiye’nin 1980’lerden sonra yarışa tekrar girdiğini belirten Tokmakçıoğlu, şöyle devam etti:
"Biz tekrar girdiğimizde dünyadan 60-70 sene fark yemiştik. Şimdi bunu tekrar öğrenmek birden bire olmuyor. Eğer bir askeri ürün yapacaksanız, teknolojinin ucunda bir ürün yapmanız lazım. Bunu ilk dakikada yapamıyorsunuz, bu birikim istiyor. O yüzde bizde 1980’lerde imalatı öğrenmek, üretimi öğrenmekle başlayan süreç, şimdi uçakların tasarımına geçti. F-16’lar üretildi, şu an insansız hava araçlarını, eğitim uçaklarını tasarlıyoruz ve bunları uçuruyoruz. Bundan sonraki yakın hedefimiz, cumhuriyetin 100. yılına bir savaş uçağı yetiştirmek. Bu da teknolojinin en ileri özelliklerini barındıracak. Yarışa biraz ara verdiğimizden geri kaldığımız o mesafeyi geçmeye çalışıyoruz."
-"Devlet bölgesel bir uçak geliştirmeyi hedefliyor"-
Türkiye’nin cumhuriyetin 100. yılında bölgesel bir uçak yapmayı hedeflediğini anlatan Tokmakçıoğlu, şunları kaydetti:
"Dünyada 2 dev var, birisi Avrupa’da Airbus, diğeri Amerika’da Boeing firması. Bunlar büyük uçakları paylaşmış durumda. Büyük uçakları yarı yarıya bunlar üretir. Bu pastadan yer almak çok zor. Buna karşın bölgesel uçaklar, Airbus ve Boeing’in ilgi göstermediği bir alandır. Bu uçaklar 20 ile 150 koltuk kapasitesine sahiptir. Bu da kendi içinde ikiye bölünür. Yani 20-100 ve 100-150 arası koltuklu uçaklardır. Türkiye’de birçok ilde 1 ile 2 saat arası uçuşlarda ‘acaba böyle bir pazar var mı’ diye bakılıyor ve böyle bir pazarın olduğuna inanılıyor. Devlet şu an ‘bölgesel bir uçak geliştirelim’ diye hedef koyuyor.
Orta menzildeki uçuşlar için yine büyük uçaklara ihtiyaç duyulacaktır ama bölgesel uçuşlarda bu uçaklar tercih edilecektir. Ayrıca bir uçak yapıyorsanız bunu sertifikalandırmak zorundasınız. O sertifika ‘birçok hava sahasında, yurtdışında da uçabilir’ demektedir. Yapacağımız uçaklar, sertifikalandığı zaman o uçakları değişik ülkelere de satabiliriz. Zaten onu geliştirmek sırf Türkiye pazarını doyurmaz, uçağı geliştirdiğiniz zaman dünyayı hedeflemeniz lazım. Yani bunlar yurtdışında da uçabilecek, belli bir sertifikasyondan da geçecek."
-"500 bin pilota ihtiyaç duyulacak"
Tokmakçıoğlu, her sene Airbus ve Boeing firmalarının belli çalışmalar yaptığını ve 20 senelik tahminlerde bulunduklarını söyledi.
O tahminlere göre, 20 yıl içinde havada uçan 30 bin uçak için 500 bin pilota ihtiyaç duyulacağını ifade eden Tokmakçıoğlu, şunları kaydetti:
"Bunların yanında 650 bin teknisyene de ihtiyaç duyulacak. Bunlar daha işe eli değenler, arkada mutfakta çalışanları da düşünürsek bu sayıları ikiyle çarpmak lazım. THY’nin uçak sayısı 177’di ama daha siparişte olanlar da var. Çok yakın bir zamanda uçak sayısı 200’ü geçecek ve bunların ne zaman geleceği de belli. Türkiye’deki diğer firmaları da saydığımız zaman 300 uçağı geçiyoruz. Yeni katılımlarla da 400’ü geçeceğiz. 2023’te THY’nin çok daha büyük hedefleri var. Filoyu bir daha katlamak istiyorlar, çünkü hem bizim nüfusumuz büyük bir nüfus hem de Türk insanı ekonomik büyümeyle refah kazanıyor, refah kazanınca, havacılık sektöründeki talep de artıyor. Böylelikle filoyu daha da büyütmek gibi hedefleri var. Bu trendle giderse büyür."
-"Havacılık yüzde 5-6 büyüyor"-
Tokmakçıoğlu, insanların artık hayatı hızlı yaşadığını ve bir güne birçok şeyi sığdırdıklarını belirterek, şunları söyledi:
"1970’lerde telefonla konuşmak için 2 saat bağlanması için başında beklenirdi şimdi ise bir günün içine o kadar çok şey sığdırabiliyoruz ki… Bir günün içinde Almanya’ya sabah uçağıyla gidip, toplantı yapıp akşam uçağıyla geri geliyoruz. Artık kentlerde yaşayan insanlar için hız çok önemli, yani çabuk olması gerekiyor. Şimdi bu insanlar seyahat kararı verirse bu otomatikman havayoluyla olacaktır, özellikle uzak mesafelerde. Bundan böyle havacılık sektörü daha da canlanacak. Hem havacılık sektörü krizlere daha dayanıklı bir sektördür. Dünya ekonomisinin daha üstünde büyüyor. Dünya ekonomisi yüzde 3 büyürken havacılık 5-6 büyüyor."
