Rusya, Suriye Devlet Başkanı Esad’ı Batı’nın askeri müdahale ihtimaline karşı korumak için Akdeniz’e donanma yolluyor. Rus donanmasının güçlü uçak gemisi Amiral Kuznetsov 10 Aralık’ta Murmansk’tan yola çıkıp Avrupa’nın batısından dolaşarak Akdeniz’e girecek. Ona eşlik edecek bazı kruvazörler de İstanbul Boğaz’ından geçip Akdeniz’e inecek. Savaş gemilerinin Boğaz’dan geçmesi Montrö gereği Türkiye’nin iznine bağlı.
Suriye’de işler karışıyor. Akdeniz suları ısınıyor. Rusya donanmasının en güçlü gemisi olan “Amiral Kuznetsov” uçak gemisini Suriye’ye yolluyor.
Rusya’nın Esad’ı korumak için “askeri çatışma riski dahil” bütün seçenekleri göze aldığı öne sürülüyor. Rus Donanma Komutanı Viktor Kravçenko, BM ve NATO kararı dışında, Suriye’ye yönelik hiç bir askeri müdahaleye göz yummayacaklarını açıkça belirtti.
Rusya ve Çin ekim ayında BM Güvenlik Konseyi’nde Suriye’ye yönelik askeri müdahale kararını veto etmişlerdi.
Rusya’nın bölgedeki ABD uçak gemilerine karşı soğuk savaştan beri ilk kez kendi uçak gemisini yollaması global anlamda iki büyük deniz gücünün karşı karşıya gelmesi anlamını taşıyor.
Halen Rusya’nın kuzeyindeki Murmansk askeri üssünde bulunan Kuznetsov’un 10 aralık tarihinde buradan hareket edeceği ve Avrupa’nın batısından dolanıp Cebelitarık Boğazı’ndan geçerek aralık ayı sonunda Suriye önlerine geleceği belirtiliyor.
Kuznetsov’a eşlik edecek Rus donanmasına bağlı diğer bazı savaş gemilerinin de Karadeniz’den hareket ederek İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçerek Akdeniz’e ineceği belirtiliyor.
Türkiye’nin boğazlardan geçecek Rus savaş gemilerine karşı nasıl bir politika izleyeceği ise henüz bilinmiyor. Çünkü Montrö anlaşması gereği savaş gemilerinin geçmesi özel izne bağlı.
Halen Batı ittifakı içinde Suriye’ye müdahaleye hazırlanan Türkiye’nin, Suriye’yi ve Esad’ı korumak için gönderilen Rus savaş gemilerine karşı kırmızı kart gösterip göstermeyeceği Ankara’nın kararına bağlı. Ancak gemiler önceden planlanmış ‘sivil bir ziyaret’ maksadıyla Suriye’ye gideceği için Türkiye’nin bunları engellemesi de kolay görünmüyor.
Rus gemileri Suriye’nin Tartus limanındaki Rus donanma üssünü ziyaret edecekler. Rusya buradaki üssüne, Akdeniz’deki tek üssü olması bakımından büyük önem veriyor.
Çünkü Suriye’de Esad’ın devrilmesi, Rusya’nın da Akdeniz ‘deki tek deniz üssünü kaybetmesi anlamına geliyor.
Çarlık döneminden beri “sıcak denizlere inmeyi” ana stratejik prensiplerinden birisi olarak devam ettiren Rusya, böylece Suriye üzerinden bu politikayı sürdürmeye çalışıyor.
Tartus deniz üssünde 600 kadar Rus personel çalışıyor. Ayrıca tüm bölgede, yerli erkeklerle evlenen 10 bin kadar Rus vatandaşı kadın bulunduğu belirtiliyor.
Rusya, bölgeye yolladığı donanma ile kendi vatandaşlarını koruma hakkını da savunacağını belli ediyor.
Amiral Kuznetsov’da 8 adet Sukhoi-33 savaş uçağı, birkaç MIG-29K savaş uçağı ve savaş helikopterleri bulunuyor.
Rusya Suriye’ye donanma ziyaretinin 2010 yılında planlandığını ve bugünkü Suriye krizi ile ilgisi olmadığını öne sürdü. Ancak tüm uluslar arası gözlemciler, Rusya’nın göçlü askeri ilişkileri olduğu ve silah ihracatının yüzde 10’unu yaptığı Suriye’yi ve onun lideri Esad’ın Kaddafi gibi kolayca harcanmasına izin vermeyeceğini öne sürüyorlar.
Amiral Kuznetsov, Rusya donanmasının tek uçak gemisi. Gemi son yıllarda yeni teknolojilerle takviye edildi.
Akdeniz ziyareti sırasında gemide yeralan MIG 29K tipi savaş uçaklarının Hindistan hava kuvvetleri için üretildiği ve bu manevra sırasında uçakların ilk kez test edileceği belirtiliyor.
Nükleer başlık taşıyabilen füze sistemleri de Rusya’nın Suriye’ye göndereceği uçak gemisinde yer alıyor. Eski Rusya Deniz Kuvvetleri Komutanı Viktor Kravçenko, Rus savaş uçağı gemisinin bölgede bulunmasının yararlı olacağını, NATO dışındaki bir askerî gücün çatışmaların önüne geçeceğini savundu. Siyasi gözlemcilere göre Moskova, Suriye kıyılarında bayrak göstererek hem bölgedeki menfaatlerini korumak hem de değişim sürecinden geçen Ortadoğu’da önemli bir aktör olduğunu hatırlatmak istiyor. Rusya ve Batılı ülkeler Suriye konusunda derin görüş ayrılıklarına sahip. Suriye yönetimine karşı sert yaptırımlara karşı çıkan Moskova, askerî müdahaleye izin vermeyeceğini defalarca açıkladı.
Rus filosu Suriye’nin dışında dönüş yolunda Beyrut, Güney Kıbrıs ve Cenevre’ye de uğrayacak.
Rus deniz kuvvetleri komutanlarından Vladimir Vsotski geçen yıl, Moskova’nın denizaşırı tek donanma üssü olan Tartus deniz üssünün modernizasyonunu planladıklarını açıklamıştı. Rusya’nın çok nadir kullandığı Tartus deniz üssünde askerî personel bulunmasına rağmen, herhangi bir savaş gemisi sürekli olarak kalmıyor. Bölgede 600’e yakın Rus personelin deniz üssünün onarımı için çalışmalar yaptığı gelen bilgiler arasında.
Moskova’nın geçtiğimiz haftalarda bölgeye üç savaş gemisi gönderdiği iddia edilmişti. Rus kaynakları iddialarla ilgili herhangi bir değerlendirme yapmazken gemilerin keşif için bölgede bulunduğu öne sürülüyor. Bunun dışında Suriyeli üst düzey askerî yetkililerin, Rus meslektaşları ile muhtemel bir NATO operasyonuna karşı hava savunma sistemlerini güçlendirmek için çalıştıkları da Arap basınına yansımıştı. İki ülke arasında Sovyetler Birliği döneminden bu yana savunma alanında yakın işbirliği mevcut. Rusya’nın en fazla silah ihracatı yaptığı ülke olan Suriye’de ordunun envanterinde Rus yapımı 5 bin tank, 500’den fazla uçak, 41 gemi var. Rusya ile Suriye arasında imzalanan son askerî anlaşma 2009 sonunda basında gündeme gelmiş ve pakette P-800 süpersonik Yakhont füzeleri de yer almıştı. Çok gelişmiş olan P-800’ler 300 kilometre menzile sahip ve 200 kilogram savaş başlığı taşıyabiliyor. Ancak Rusya’nın Yakhont füzelerini teslim edip etmediği henüz bilinmiyor.
MOSKOVA RADARLARI AKTİF HALE GETİRİYOR
Diğer taraftan NATO ile Avrupa füze savunma sisteminde anlaşma sağlayamayan Rusya karşı adım atmaya başlıyor. Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’in emri ile çalışmaları hızlandıran Rusya stratejik kuvvetleri, ilk olarak Kaliningrad kentinde radar sistemini bugün aktif hale getiriyor. 6 bin kilometre kapsama alanı olan radarların İngiltere dahil tüm Batı Avrupa’yı gözlemleyeceği belirtiliyor. Rusya’nın Krasnodar bölgesinde ve 2012’de de Sibirya bölgesinde yeni nesil radar sistemlerini aktif hale getirmesi planlanıyor.
