5G ve 6G: Havalimanları Dijitalleşirken Havacılık Nerede Durmalı?

Havacılık sektörü bugün hızla dijitalleşiyor. Havalimanları akıllı terminallere, uçaklar veri üreten platformlara, yolcular ise sürekli bağlantı talep eden kullanıcı profillerine dönüşmüş durumda.

Ancak bu dönüşümün ortasında kritik bir soru yeterince sorulmuyor:

Hızlanan teknoloji, havacılığın emniyet reflekslerinden daha mı hızlı ilerliyor?

5G artık hayatımızda. 6G ise sessizce geliyor. Ve havacılık sektörü, bir kez daha teknolojinin arkasından koşmak zorunda bırakılıyor.

Havalimanları Akıllılaşıyor, Ama Kim Ne Kadar Hazır?

Bugün modern bir havalimanı yalnızca bir ulaşım noktası değil;
aynı zamanda yüksek frekanslı sinyallerin, biyometrik verilerin, otomasyon sistemlerinin ve yapay zekâ destekli operasyonların kesiştiği karmaşık bir ekosistem.

5G ile birlikte:

• Yolcu akışları anlık izleniyor
• Biyometrik pasaport kontrolleri hızlanıyor
• Bagaj ve apron operasyonları otomatikleşiyor
• Yer hizmetleri gerçek zamanlı veriyle yönetiliyor

Kağıt üzerinde mükemmel.
Ama havacılıkta her zaman sormamız gereken soru şu olmalı:

“Bu sistemler hızlanırken, emniyet aynı hızda korunuyor mu?”

Asıl Sorun 5G Değil, Kontrolsüzlük

5G tartışmaları çoğu zaman yanlış bir yere odaklanıyor.
Mesele teknoloji değil.
Mesele standartsızlık, parçalı regülasyonlar ve ülkeden ülkeye değişen uygulamalar.

IATA ve ICAO uzun süredir aynı uyarıyı yapıyor:

• Frekans bantları ülkeden ülkeye farklı
• Baz istasyonlarının güç seviyeleri tutarsız
• Havalimanı çevresinde net küresel kurallar yok

Bu tablo, özellikle radyo altimetreler gibi uçuşun en kritik safhalarında kullanılan sistemler açısından ciddi soru işaretleri doğuruyor.

Henüz büyük bir kaza yaşanmadı diye rahatlamak, havacılığın doğasına aykırı.
Bu sektör, kazadan sonra değil, risk oluşmadan önce harekete geçmek zorundadır.

6G Geliyor: Aynı Hataları Tekrar Etme Lüksümüz Yok

Bugün 5G’yi tartışıyoruz ama asıl mesele 6G.
6G; daha yüksek veri hızı, daha düşük gecikme ve yapay zekâ ile entegre ağlar demek.

Yani:

• Daha fazla sinyal
• Daha karmaşık altyapı
• Daha fazla bağımlılık

Eğer 5G sürecinde yaşanan regülasyon dağınıklığı, sektörler arası kopukluk ve “önce kur, sonra düşün” yaklaşımı devam ederse, 6G havacılık için bir fırsattan çok risk çarpanına dönüşebilir.

Havacılık, teknoloji sektörünün deneme alanı değildir.
Bu gerçek, bir kez daha hatırlanmak zorunda.

Yeni Rekabet Alanı: Dijital Emniyet

Önümüzdeki dönemde havalimanları artık sadece:

• Daha büyük terminal
• Daha fazla kapı
• Daha fazla yolcu

ile rekabet etmeyecek.

Yeni rekabet alanı şurası olacak:
Hangi havalimanı dijital altyapıyı emniyetle yönetebiliyor?

Havayolları şunu soracak:

• Bu havalimanı operasyonel risk mi, avantaj mı?
• Dijital sistemler kriz anında çalışıyor mu?
• Telekom altyapısı havacılıkla gerçekten uyumlu mu?

Bu sorulara net cevap veremeyen havalimanları, ne kadar modern olursa olsun hub yarışında geride kalacak.

Teknoloji Hızlanabilir, Havacılık Düşünmek Zorunda

5G ve 6G kaçınılmaz.
Ama havacılıkta hiçbir şey “kaçınılmaz” olduğu için sorgusuz kabul edilmez.

Bugün yapılması gerekenler net:

• Küresel ve bağlayıcı standartlar
• Havacılık öncelikli frekans politikaları
• Telekom ve havacılık otoriteleri arasında şeffaf veri paylaşımı
• “Önce emniyet” ilkesinden taviz vermeyen bir dijital dönüşüm

Aksi halde, bugünün akıllı havalimanları yarının operasyonel krizlerine dönüşebilir.

Gökyüzü dijitalleşiyor.
Ama havacılıkta hâlâ değişmeyen tek gerçek var:

Emniyet, teknolojinin önünde yürümek zorunda.