F-35’in perde arkası Kod yok, indirim var

Zaman’a bilgi veren Savunma bürokratları, "Daha önce bir uçak yaklaşık 160 milyon dolar değerindeydi. Şu anda verdiğimiz siparişlerde her bir uçak için 123 milyon dolar ödeyeceğiz." dedi.

 

100 uçak almayı planlayan Türkiye’nin daha önce toplamda 16 milyar dolar ödeyeceği öngörülürken son yapılan indirimle bu rakamın 13 milyar dolara kadar düştüğü kaydediliyor. ABD’den talep edilen uçuş kodları konusunda ise hâlâ bir gelişme yok. Uçağın ana üreticisi olan ABD’nin bir milyon satır koddan oluşan bu yazılımı Türkiye’ye vermeyeceği dile getiriliyor.

Geçtiğimiz hafta toplanan ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel ile Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz’ın da katıldığı SSİK ilk 2 F-35A savaş uçağının siparişi için görüş birliğine varılmıştı. Toplantı sonrasında yapılan yazılı açıklamada, diğer siparişlerin daha sonra yapılacak SSİK toplantılarında karara bağlanacağı belirtilmişti.

Yaklaşık 100 uçak almayı planlayan Ankara, uçuş kodlarına sahip olmadığı takdirde uçaklara gerçek anlamda hâkim olunamayacağına dikkat çekerek, siparişleri daha önce ertelemişti. Jetlerin dışarıdan yönlendirilebileceği, elektronik harp karşısında savunmasız kalabileceği ve yazılıma müdahalede bulunulamayacağı hususları bu kararın alınmasında etkili olmuştu. Fakat son görüşmelerde ABD’den uçuş kodlarının alınması yönünde herhangi bir ilerleme sağlanamadı.

Kodlarla ilgili gelişmenin diğer siparişlerin akıbeti konusunda da etkili olacağı belirtiliyor. Öte yandan uçağın yaklaşık 160 milyon doları bulan fiyatı da proje ortağı üreticilerin tepkisini çekmiş, İtalya ve İngiltere gibi ülkeler sipariş sayılarını azaltmıştı.

ABD Hükümet Hesap Verilebilirlik Ofisi ise daha önce hazırladığı bir raporda F-35 projesindeki eksikliklere dikkat çekmiş ve uçakta bazı teknik sorunlar olduğunu vurgulamıştı. Fakat son görüşmelerin ardından fiyat konusunda önemli bir iyileşme sağlandı. Türkiye ilk alacağı F-35’ler için 123 milyon dolar ödeyecek.