Ulaştırma Bakanı “Türkiye dünyanın merkezi. Cumhuriyetimizin 100. yılı 2023’te önemli rakamları telaffuz eder bir hale geleceğiz. Biz onun hazırlığını yapıyoruz” diyor.
Geleneksel siyasetçi anlayışına ve bana göre memleketinize bir havalimanı yapılması gerekiyordu. Bunu İstanbul, Ankara ve İzmir’den hemen sonra yaptırabilirdiniz. Neden bu kadar geciktiniz?
-Eskiden siyasetçiler bir an önce gideriz kaygısı ile kararlar alıyorlardı. Artık o dönemler bitti. Türkiye’nin her tarafında işler yaptık. Memlekete şimdi sıra geldi. Daha önce yapsak laf ederlerdi. Bu yıl başlayan projeler Yüksekova-Hakkari, Iğdır ve Şırnak. Bunlar, terminalleriyle, pistleriyle sıfır yani yeni havaalanları olacak. Bir de yeni terminal binası yapılan Kars, Elazığ, Batman, Erzincan Havaalanları var. Bunları yaptığımızda hemen hemen havaalanı konusunda eksiğimiz kalmayacak.
Başka hangi yeni projeler var ?
-Havaalanı olmayan illerde pistler yapacağız. Buralar, 24 saat uçuş yapılan meydanlar değil. Talep doğrultusunda uçulan yerler. Bölgesel havacılığı geliştirmek için gerekli etütleri yapıp bu yerleri tespit edeceğiz.
Bize bölgesel havacılık konusunda çok mail geliyor. Yani kentlerdeki yatırımcılar kendi şirketlerini kurmak istiyorlar. Ulaştırma Bakanlığı’nda bu yatırımcıların danışabileceği bir masa oluşturulabilir mi?
-Bu çok güzel bir öneri. Sitemizde ayrı bir pencere açacağız. Yatırımcımızı yönlendireceğiz. Bizde iki şey karıştırılıyor: Bir havaalanı olacak. Bir de buraya trafik olacak. Bunlar iki ayrı konu. Havaalanını yaparsanız. Ama trafik ticari bir konudur. Kimse tayyare alıp “Vatan-Millet-Sakarya” diyerek bu işe girmez. Ama eski alışkanlıkla bana “Bakanım THY şuraya da uçsun” diyorlardı. Artık soranlara “Nasıl otomobil alıyorsanız, uçak da alın. Belli bir dönem senden konma-konaklama parası almayalım” diyoruz. Bunu anlatıyoruz ama havacılık, uçak alımı dediğinizde insanlar irkiliyor. En mütevazı makarna imalathanesi açmak kadar ucuz bir şey uçak alabilmek. 3 milyon lirayla bu şirketi kurabilirsiniz. Bizim de amacımız bu. Bölgesel yatırımcılarımız, sanayi odalarımız bir araya gelip şirketler kursunlar. Bölgesel taşımacılığı canlandırsınlar. THY’den her şeyi beklemek doğru değil. Bunu özel sektör yapacak. Biz de gereken desteği vereceğiz.
Havaalanı yapmak kolay. Pisti döküyorsunuz ama bir daha bunu kaldırmak çok zor. Örneğin Almanya’da Köln-Bonn gibi Türkiye’de birden fazla ile ortak hizmet veren havalimanı konusunda stratejiniz var mı?
-Bu konuda geçmişte bazı yanlışlıklar yapılmış. Havaalanı istenilen yere yapılmış ama civar iller bundan yararlanamamış. Biz bunu tespit ettik, projelere başladık. Örneğin Altıntaş. Burası, Kütahya, Afyon ve Uşak üçgeninin ortasında. Hepsine 50 kilometre mesafede. İkincisi Çukurova’da planlanıyor. Orta ve uzun vadede bu yönteme geçeceğiz. Orada oluşacak katma değer, çevre illere de katkıda bulunacak.
Tepemizden her gün 3 bine yakın uçak geçiyor. SMART projesi sistemi nasıl düzenleyecek?
-SMART projesi artan trafiği karşılamak üzere geliştirildi. Uçakların hava sahasını daha verimli kullanmalarına imkan verecek. Türk hava sahasını Ankara’nın batısı ve doğusu olmak üzere ikiye ayırıyoruz. Biri Ankara’da, diğeri de İstanbul’da olmak üzere iki ana kontrol merkezi var. Antalya, Bodrum ve Dalaman’da da yan birimler yani yedeklemeleri var. Ayrıca projede bütün radarlar elden geçiriliyor. Yaklaşma, yol kontrol ve kule hizmetleri 24 saat baz hesaplı, ayrım yapılabilecek bir alt yapıya kavuşturulacak. Biz tüm Türkiye olarak hala bir New York, bir Dallas’ın trafiğine ulaşmış değiliz. Burası büyük bir ülke. Yıllardır kıtaların geçiş noktasında. Bir ülke düşünelim 3 saat uçuşla 52 ülkeye ulaşıyorsunuz. Dünyada böyle bir ülke yok. Türkiye dünyanın merkezi. Bulunduğumuz yer de Türkiye’nin merkezi. Dolayısıyla ufkumuzu geniş tutmamız lazım. Havacılık ufuk işidir. Ufkunuz olmazsa, havacılıkta adın olmaz. Türkiye 2023’te önemli rakamları telaffuz eder bir hale gelecek. Biz onun hazırlığını yapıyoruz.
Vatandaş uçacak siyasetçi uçmayacak
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ile Erzincan Havaalanı Yeni İç ve Dış Hatlar Terminal Binası temel atma töreninde bir araya geldik. Bakan, havacılıkla ilgili her yatırımda olduğu gibi inanılmaz bir heyecan içindeydi. Terminal inşaatını üslenen firmanın genç patronu Ozan Şener’i tebrik edip en kısa sürede işin bitmesini istedi. Şener de verilen süreden önce Erzincan’ı mükemmel bir terminale kavuşturacağını söyledi.
Türkiye’de havayolu yolculuğunun nereden nereye geldiğini anlatırken gözlerinin içi gülen bakan, “Vatandaş uçacak ama siyasetçi uçmayacak” diyerek havacılığı siyaset üzerinde bir yere taşıdı. Gerçekçi, uygulanabilir ve vizyon getiren bütün havacılık projelerine destek olduklarını ve bunu krizde bile sürdürdüklerini belirtti. İşte Binali Yıldırım, Türk Havacılığı’nın ulaştığı noktayı satır başlarıyla şöyle özetledi:
1. 2003’te iç hatlarda 8.5 milyon kişi uçağa biniyordu. 2009’da 35 milyon kişi havayolu yolculuğu yapıyor.
2. İç ve dış hatlarda 5 yılda toplam yolcu sayısı 34 milyondan 79 milyona çıktı.
3. Tam 8 milyon insanımız hayatlarında ilk kez uçağa bindi.
4. Dünyada havacılık 4 yılda yüzde 89, Türkiye’de yüzde 360 büyüdü.
5. Türk semalarında dolaşan günlük uçak sayısı 3 bini aştı.
6. Havacılıkta Türk modeli oluştu. Terminaller yap-işlet-devret modeliyle yenilendi. Terminal yolcu kapasitesi 3 yılda yüzde 110 artarak 45’ten 100 milyona çıktı.
7. Yap-işlet-devret modelinden sonra terminaller kiraya verildi. Devletin kasası doldu.
8. THY, 5 yılda filosunu 59’dan 130 uçağa, taşıdığı yolcuyu da 8,5 milyondan 22,5 milyona çıkardı.
ERZİNCAN’A 2 MİLYON KAPASİTELİ TERMİNAL
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ile Sera Yapı Endüstrisi arasındaki sözleşmeye göre Erzincan Havaalanı’nın yeni terminali 43 milyon 430 bin liraya mal olacak. Yüksek Mimar Yakup Hazan’ın çizdiği son derece modern tasarıma sahip terminalin inşaat süresi 600 gün. Hedef bu süreyi 6 ay öncesine çekerek 2010 sonunda bitirmek.
ÇİKOLATA KUTUSUNA BENZİYOR
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Erzincan Havaalanı İç ve Dış Hatlar Terminali’nin projesini ilk gördüğünde çikolata kutusuna benzettiğini söyledi. Bakan Yıldırım “Değişik bir proje. Erzincanlılar da, ben de merakla bekliyoruz. Bu havalimanları artık öyle bir hale geldi ki, hani AVM (Alışveriş Merkezi) diyorlar ya, burası gelip bir yaşam merkezi olarak vakit geçirmenizi sağlayacak bir yer olacak. Terminal yapıldığında kapasite 2 milyon yolcuya çıkacak. Bu, Erzincan il merkezi nüfusunun 20 katı. Demek ki bir 20-30 yıl Erzincan’ı bu terminal götürür.”
OZAN ŞENER BABASININ İZİNDE
Erzincan Havaalanı Yeni İç ve Dış Hatlar Terminali’nin inşaat projesinin başında TAV’ın CEO’su Sani Şener’in oğlu Ahmet Ozan Şener var. 26 yaşındaki Ozan Şener, İnşaat Mühendisi olduktan sonra Milano Teknik Üniversitesi’nde master yaptı. 1,5 yıl Katar’da TAV’ın Japon ortağı Taise ile Doha Havalimanı Projesi’nde çalıştı. Dubai’deki gökdelen inşaatlarında sorumluluk üslendi. Son bir buçuk yıldır aile şirketi Sera Yapı Endüstrisi’nde İş Geliştirme Koordinatörü ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapıyor.
Ozan Şener’in hayatı İstanbul-Dubai-Erzincan üçgeninde geçiyor. Şirket şu an Dubai’de 32 katlı gökdelen yapıyor. Sera’nın devam eden projeleri arasında Muğla Üniversitesi’nin rektörlük binası inşaatı bulunuyor. Şirket geçtiğimiz aylarda Vodafon’un İstanbul Maslak’ta Genel Müdürlük binasınıda tamamladı. Ozan Şener, Erzincan Havaalını terminal inşaatına başlarken babası Sani Şener onu ilk tebrik edip başarı dileyen kişi oldu.
Geleneksel siyasetçi anlayışına ve bana göre memleketinize bir havalimanı yapılması gerekiyordu. Bunu İstanbul, Ankara ve İzmir’den hemen sonra yaptırabilirdiniz. Neden bu kadar geciktiniz?
-Eskiden siyasetçiler bir an önce gideriz kaygısı ile kararlar alıyorlardı. Artık o dönemler bitti. Türkiye’nin her tarafında işler yaptık. Memlekete şimdi sıra geldi. Daha önce yapsak laf ederlerdi. Bu yıl başlayan projeler Yüksekova-Hakkari, Iğdır ve Şırnak. Bunlar, terminalleriyle, pistleriyle sıfır yani yeni havaalanları olacak. Bir de yeni terminal binası yapılan Kars, Elazığ, Batman, Erzincan Havaalanları var. Bunları yaptığımızda hemen hemen havaalanı konusunda eksiğimiz kalmayacak.
Başka hangi yeni projeler var ?
-Havaalanı olmayan illerde pistler yapacağız. Buralar, 24 saat uçuş yapılan meydanlar değil. Talep doğrultusunda uçulan yerler. Bölgesel havacılığı geliştirmek için gerekli etütleri yapıp bu yerleri tespit edeceğiz.
Bize bölgesel havacılık konusunda çok mail geliyor. Yani kentlerdeki yatırımcılar kendi şirketlerini kurmak istiyorlar. Ulaştırma Bakanlığı’nda bu yatırımcıların danışabileceği bir masa oluşturulabilir mi?
-Bu çok güzel bir öneri. Sitemizde ayrı bir pencere açacağız. Yatırımcımızı yönlendireceğiz. Bizde iki şey karıştırılıyor: Bir havaalanı olacak. Bir de buraya trafik olacak. Bunlar iki ayrı konu. Havaalanını yaparsanız. Ama trafik ticari bir konudur. Kimse tayyare alıp “Vatan-Millet-Sakarya” diyerek bu işe girmez. Ama eski alışkanlıkla bana “Bakanım THY şuraya da uçsun” diyorlardı. Artık soranlara “Nasıl otomobil alıyorsanız, uçak da alın. Belli bir dönem senden konma-konaklama parası almayalım” diyoruz. Bunu anlatıyoruz ama havacılık, uçak alımı dediğinizde insanlar irkiliyor. En mütevazı makarna imalathanesi açmak kadar ucuz bir şey uçak alabilmek. 3 milyon lirayla bu şirketi kurabilirsiniz. Bizim de amacımız bu. Bölgesel yatırımcılarımız, sanayi odalarımız bir araya gelip şirketler kursunlar. Bölgesel taşımacılığı canlandırsınlar. THY’den her şeyi beklemek doğru değil. Bunu özel sektör yapacak. Biz de gereken desteği vereceğiz.
Havaalanı yapmak kolay. Pisti döküyorsunuz ama bir daha bunu kaldırmak çok zor. Örneğin Almanya’da Köln-Bonn gibi Türkiye’de birden fazla ile ortak hizmet veren havalimanı konusunda stratejiniz var mı?
-Bu konuda geçmişte bazı yanlışlıklar yapılmış. Havaalanı istenilen yere yapılmış ama civar iller bundan yararlanamamış. Biz bunu tespit ettik, projelere başladık. Örneğin Altıntaş. Burası, Kütahya, Afyon ve Uşak üçgeninin ortasında. Hepsine 50 kilometre mesafede. İkincisi Çukurova’da planlanıyor. Orta ve uzun vadede bu yönteme geçeceğiz. Orada oluşacak katma değer, çevre illere de katkıda bulunacak.
Tepemizden her gün 3 bine yakın uçak geçiyor. SMART projesi sistemi nasıl düzenleyecek?
-SMART projesi artan trafiği karşılamak üzere geliştirildi. Uçakların hava sahasını daha verimli kullanmalarına imkan verecek. Türk hava sahasını Ankara’nın batısı ve doğusu olmak üzere ikiye ayırıyoruz. Biri Ankara’da, diğeri de İstanbul’da olmak üzere iki ana kontrol merkezi var. Antalya, Bodrum ve Dalaman’da da yan birimler yani yedeklemeleri var. Ayrıca projede bütün radarlar elden geçiriliyor. Yaklaşma, yol kontrol ve kule hizmetleri 24 saat baz hesaplı, ayrım yapılabilecek bir alt yapıya kavuşturulacak. Biz tüm Türkiye olarak hala bir New York, bir Dallas’ın trafiğine ulaşmış değiliz. Burası büyük bir ülke. Yıllardır kıtaların geçiş noktasında. Bir ülke düşünelim 3 saat uçuşla 52 ülkeye ulaşıyorsunuz. Dünyada böyle bir ülke yok. Türkiye dünyanın merkezi. Bulunduğumuz yer de Türkiye’nin merkezi. Dolayısıyla ufkumuzu geniş tutmamız lazım. Havacılık ufuk işidir. Ufkunuz olmazsa, havacılıkta adın olmaz. Türkiye 2023’te önemli rakamları telaffuz eder bir hale gelecek. Biz onun hazırlığını yapıyoruz.
Vatandaş uçacak siyasetçi uçmayacak
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ile Erzincan Havaalanı Yeni İç ve Dış Hatlar Terminal Binası temel atma töreninde bir araya geldik. Bakan, havacılıkla ilgili her yatırımda olduğu gibi inanılmaz bir heyecan içindeydi. Terminal inşaatını üslenen firmanın genç patronu Ozan Şener’i tebrik edip en kısa sürede işin bitmesini istedi. Şener de verilen süreden önce Erzincan’ı mükemmel bir terminale kavuşturacağını söyledi.
Türkiye’de havayolu yolculuğunun nereden nereye geldiğini anlatırken gözlerinin içi gülen bakan, “Vatandaş uçacak ama siyasetçi uçmayacak” diyerek havacılığı siyaset üzerinde bir yere taşıdı. Gerçekçi, uygulanabilir ve vizyon getiren bütün havacılık projelerine destek olduklarını ve bunu krizde bile sürdürdüklerini belirtti. İşte Binali Yıldırım, Türk Havacılığı’nın ulaştığı noktayı satır başlarıyla şöyle özetledi:
1. 2003’te iç hatlarda 8.5 milyon kişi uçağa biniyordu. 2009’da 35 milyon kişi havayolu yolculuğu yapıyor.
2. İç ve dış hatlarda 5 yılda toplam yolcu sayısı 34 milyondan 79 milyona çıktı.
3. Tam 8 milyon insanımız hayatlarında ilk kez uçağa bindi.
4. Dünyada havacılık 4 yılda yüzde 89, Türkiye’de yüzde 360 büyüdü.
5. Türk semalarında dolaşan günlük uçak sayısı 3 bini aştı.
6. Havacılıkta Türk modeli oluştu. Terminaller yap-işlet-devret modeliyle yenilendi. Terminal yolcu kapasitesi 3 yılda yüzde 110 artarak 45’ten 100 milyona çıktı.
7. Yap-işlet-devret modelinden sonra terminaller kiraya verildi. Devletin kasası doldu.
8. THY, 5 yılda filosunu 59’dan 130 uçağa, taşıdığı yolcuyu da 8,5 milyondan 22,5 milyona çıkardı.
ERZİNCAN’A 2 MİLYON KAPASİTELİ TERMİNAL
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ile Sera Yapı Endüstrisi arasındaki sözleşmeye göre Erzincan Havaalanı’nın yeni terminali 43 milyon 430 bin liraya mal olacak. Yüksek Mimar Yakup Hazan’ın çizdiği son derece modern tasarıma sahip terminalin inşaat süresi 600 gün. Hedef bu süreyi 6 ay öncesine çekerek 2010 sonunda bitirmek.
ÇİKOLATA KUTUSUNA BENZİYOR
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Erzincan Havaalanı İç ve Dış Hatlar Terminali’nin projesini ilk gördüğünde çikolata kutusuna benzettiğini söyledi. Bakan Yıldırım “Değişik bir proje. Erzincanlılar da, ben de merakla bekliyoruz. Bu havalimanları artık öyle bir hale geldi ki, hani AVM (Alışveriş Merkezi) diyorlar ya, burası gelip bir yaşam merkezi olarak vakit geçirmenizi sağlayacak bir yer olacak. Terminal yapıldığında kapasite 2 milyon yolcuya çıkacak. Bu, Erzincan il merkezi nüfusunun 20 katı. Demek ki bir 20-30 yıl Erzincan’ı bu terminal götürür.”
OZAN ŞENER BABASININ İZİNDE
Erzincan Havaalanı Yeni İç ve Dış Hatlar Terminali’nin inşaat projesinin başında TAV’ın CEO’su Sani Şener’in oğlu Ahmet Ozan Şener var. 26 yaşındaki Ozan Şener, İnşaat Mühendisi olduktan sonra Milano Teknik Üniversitesi’nde master yaptı. 1,5 yıl Katar’da TAV’ın Japon ortağı Taise ile Doha Havalimanı Projesi’nde çalıştı. Dubai’deki gökdelen inşaatlarında sorumluluk üslendi. Son bir buçuk yıldır aile şirketi Sera Yapı Endüstrisi’nde İş Geliştirme Koordinatörü ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapıyor.
Ozan Şener’in hayatı İstanbul-Dubai-Erzincan üçgeninde geçiyor. Şirket şu an Dubai’de 32 katlı gökdelen yapıyor. Sera’nın devam eden projeleri arasında Muğla Üniversitesi’nin rektörlük binası inşaatı bulunuyor. Şirket geçtiğimiz aylarda Vodafon’un İstanbul Maslak’ta Genel Müdürlük binasınıda tamamladı. Ozan Şener, Erzincan Havaalını terminal inşaatına başlarken babası Sani Şener onu ilk tebrik edip başarı dileyen kişi oldu.
Ugur CEBECİ – HÜRRİYET
