Türkiye’nin, ‘yatırımcı’ bakanlıkları arasında ilk sıralarda yer alan Ulaştırma Bakanlığı, küresel kriz nedeniyle zor geçeceği belirtilen 2009 yılında ulaştırma alanına 6 milyar 612 milyon YTL yatırım yapacak.
2009 yılı için geri sayım başladı
Dünya, ABD’de başlayan küresel kriz nedeniyle 2009 yılına diken üstünde giriyor. Kriz, dalga dalga tüm ülkeleri etkisi altına alıyor. Türkiye’de de küresel krizin etkisi yavaş da olsa hissediliyor. Her gün değişik sektörlerden yükselen ‘batıyoruz, desteği ihtiyacımız var’ yönlü çığlıklara tanık oluyoruz.
Böylesine kritik bir eşikten geçilirken devletin yapacağı yatırımlar ve bunun için ayırdığı kaynak, özel sektör açısından büyük önem taşıyor. Devletin yapacağı her kuruş yatırım, özel sektör için yeni iş olanağı ve istihdam anlamına geliyor.
Ulaştırma Bakanlığı (merkez ve bağlı kuruluşlar) ile bakanlığın ilgili kuruluşları diğer bir deyişle ulaştırma KİT’leri TCDD, PTT, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (KEGM), TÜLOMSAŞ, TÜDEMSAŞ, TÜVASAŞ ve TÜRKSAT’ın ödenekleri ve yatırım tutarlarını gözden geçirdik.
BÜTÇE KOMİSYONDAN GEÇTİ
Ulaştırma Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kuruluşların 2009 yılı bütçesi, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Ulaştırma Bakanlığı’nın 2009 yılı bütçesinin ayrıntılarına girmeden önce kuruluşların bütçelerine göz atmakta yarar var.
* Ulaştırma Bakanlığı (Merkez): 1 milyar 155 milyon YTL.
Denizcilik Müsteşarlığı: 74 milyon 91 bin YTL
* Karayolları Genel Müdürlüğü: 4 milyar 696 milyon YTL
* Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü: 12 milyon
Söz konusu kurum ve kuruluşlara ayrılan toplam ödenek tutan 7 milyar 268 milyon YTL. Bu ödeneğin 4 milyar 587 milyon YTL’lik bölümü diğer bir deyişle yüzde 63.11’i yatırımlara ayrıldı.
ULAŞTIRMA KiTLERİYLE YATIRIM DAHA DA ARTIYOR
Ulaştırma Bakanlığı’nın ilgili kuruluşları TCDD, PTT, DHMİ, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü, TÜLOMSAŞ, TÜDEMSAŞ, TÜVASAŞ ve TÜRKSAT’ın yapacakları harcamalar ile Ulaştırma Bakanlığı’nın denetimindeki bütçe büyüklüğü 14 milyar 896 milyon YTL’ye ulaşıyor.
Söz konusu ödeneğin toplam 6 milyar 612 milyon YTL’lik bölümü yatırım harcamalarında kullanılacak.
KARAYOLLARI ASLAN PAYINI ALIYOR
Karayolları Genel Müdürlüğü’ne 2009 yılı için öngörülen ödenek tutan, geçen yıla göre (bütçe başlangıç ödeneğine oranla: yüzde 38.5 artışla 4 milyar 696 milyon YTL’ye çıkarıldı.
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kalem kalem harcamalar ne olacak?
İşte yanıtı:
* Personel giderleri için 826 milyon YTL
* Sosyal güvenlik kuruluşlarına ödenecek prim için 128 milyon YTL.
* Mal ve hizmet alımları için 798 milyon YTL,
* Cari transfer giderleri için 639 milyon YTL,
* Sermaye (yatırım) giderleri için 2 milyar 942 milyon YTL ayrıldı.
Mal ve hizmet alımları için tahsis edilen ödenekten 534 milyon 593 bin YTL, yol bakım-onarım hizmetleri kapsamında yatırım amaçlı olarak kullanılacak. Karayolları Genel Müdürlüğü, 2009 yılında toplam 3 milyar 477 milyon 246 bin YTL’lik yatırım yapacak.
MERKEZ BÜTÇEDEN YAKLAŞIK 1 MİLYAR YTL’LİK YATIRIM
Ulaştırma Bakanlığı’nın merkez bütçesini tekrarlamakta yarar var. Bütçe. 1 milyar 155 milyon YTL olarak bağlandı. Bakanlık, bu tutarın 934 milyon 128 bin YTL’sini yatırımlara ayıracak.
Hangi kalemlere ne kadar yatırım yapılacak
İşte yanıtı:
* Demiryolu alt yapı inşaatlarına 650 milyon YTL,
* Liman alt yapı inşaatlarına 59 milyon 999 bin YTL.
* Tarım sektöründe yer alan balıkçı barınakları ve çekek yerleri inşaatı için 45 milyon 800 bin YTL,
* Turizm sektöründe yer alan yat limanların inşaatı için 10 milyon YTL,
* Hava meydanları inşaatları için 31 milyon YTL,
* Demiryolları ve hava meydanları alt yapı yatırımlarının kamulaştırmaları için toplam 39 milyon 969 bin YTL ödenek öngörüldü.
Bu yatırımlar, Ulaştırma Bakanlığı’nın bağlı birimi Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanlan inşaatı Genel Müdürlüğü(DLH) yapacak.
DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI”NIN YATIRIMLARI
Müsteşarlık. 74 milyon 91 bin YTL’lik ödeneğin yüzde 52.5’ini yatırımlarda kullanacak,
Yatırımlara ayrılan ödeneğin, projelere göre dağılımı şöyle:
İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile Marmara Denizi Gemi Trafik Kontrol Sistemi Projesi ek işleri için 370 bin YTL,
* İzmit Körfezi, İskenderun Körfezi, Mersin Limanı, Nemrut Koyu-Aliağa Bölgesi, İzmir-Alsancak Limanı Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi Projesi’ne 19 milyon 945 bin YTL,
* Acil Müdahale Merkezlerinin Oluşturulması ve Denizlerimizde Mevcut Durumun Tespiti Projesi’ne 2 milyon 285 bin YTL,
* İdame yenileme projesine 800 bin YTL,
* Teçhizaat alımına yönelik de 100b in YTL ayrıldı,
91 MiLYAR YTL’LIK PROJE SÜRÜYOR
Ulaştırma Bakanlığı’nın yatırımlarını ülkedeki toplam yatırımlar içindeki payı da 2002 yılından bu yana artış gösteriyor. Bu çerçevede en büyük artış 2008 yılında yaşandı,
Yıl içinde Karayolları Genel Müdürlüğü’ne 3,2 milyar YTL dolayında ek ödenek sağlandı, Ulaştırma Bakanlığı’nın bütçesinin sektörel dağılımı yapıldığın da en büyük payı yüzde 53.5 ile karayolları alıyor, Karayolları Genel Müdürlüğü’nde, 403 adet ana proje var. Bu projelerin bir de alt projeleri var, Ana ve alt projeler toplamı 2 bin 352, Bu projeler üzerinde çalışmalar sürüyor, Bu projelerin parasal tutan 91 milyar YTL.
