“Türkiye’de Serbest Rota Dönemi Başlıyor”

Türkiye Hava Sahası’nda Kritik Dönem Başlıyor: Serbest Rota (FRA) Uygulaması Hayata Geçiyor

Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın koordinasyonunda, havacılıkta önemli bir reform niteliği taşıyan Free Route Airspace (FRA) — “Serbest Rota Hava Sahası” uygulaması, bu gece itibarıyla Türk Hava Sahası’nda devreye giriyor.

Uygulama, başlangıç aşamasında FL305 (yaklaşık 30.500 feet) ve üzerindeki irtifalarda uygulanacak. Hava araçları — klasik sabit rota yapısına bağlı kalmaksızın — belirlenen giriş ve çıkış noktaları arasında diledikleri rotayı planlayabilecek.

Neden FRA? — Beklenen Kazanımlar

• Zaman ve Yakıt Tasarrufu: Daha kısa ve verimli uçuş güzergâhları, uçuş sürelerinin kısalmasına ve yakıt tüketiminin azalmasına olanak tanıyacak.
• Çevresel Fayda: Daha kısa rotalar, daha az karbon salınımı demek. Bu da havacılığın karbon ayak izinin azaltılması yönünde önemli bir adım.
• Artan Verimlilik & Esneklik: Hava araçları sabit hava yollarına bağlı kalmayacağından, trafik akışı daha esnek ve modern hava trafik yönetimi standartlarına uygun olacak.

Hazırlık Süreci ve Uygulamanın İlk Aşaması

• Uygulama için hazırlık süreci 2019 yılında başlatıldı. DHMİ, hava sahası düzenlemelerinden trafik planlamasına, operasyonel yönetimden standardizasyon çalışmalarına kadar kapsamlı bir altyapı kurdu.
• 2022 yılında, EUROCONTROL ile iş birliği içinde yaklaşık 400 hava trafik kontrolörü, gerçek zamanlı simülasyonlarla yeni sisteme adaptasyon sürecini başarıyla tamamladı.
• İlk aşamada uygulama gece saatlerinde (2025–2026 kış döneminde 23:00–05:00) yapılacak.
• 2026–2027 kış döneminden itibaren ise planlanan adım, sistemin 24 saat esasına göre tam zamanlı çalışması.
• Ayrıca, sistem stabil olduktan sonra alt irtifalarda (FL305 altı) de FRA uygulaması için değerlendirmeler yapılacağı açıklandı.

Havacılıkta Yeni Bir Dönem: FRA’nın Getirecekleri

• İç ve dış hat uçuşlarının rotaları hem daha esnek hem de daha verimli olacak.
• Havacılık sektörü için maliyet ve zaman avantajı sağlarken, çevresel etkiler anlamında da önemli bir adım atılmış olacak.
• Modern havacılık standartlarına uyumla beraber, hava sahası yönetiminde esneklik ve verimlilik artacak.
• Uzun vadede, alt irtifalar ve daha yoğun saatlerde de FRA’nın yaygınlaştırılması mümkün — bu da Türkiye iç hatlarında bile uçuşların daha etkin planlanabilmesine olanak tanıyacak.

Türkiye, bugün itibarıyla havacılıkta hem sektörel verimlilik hem de çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli bir reformu hayata geçiriyor. Serbest Rota Hava Sahası (FRA) ile sadece uçuş süreleri kısalmayacak — aynı zamanda carbon ayak izi düşecek, maliyetler azalacak ve hava sahası yönetimi modern havacılık standartlarına taşınmış olacak.