ICAO’dan Tarihi Adım: Havayolları İlk Kez Karbon Dengeleme Yükümlülükleriyle Karşılaşacak
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), küresel havacılık sektöründe iklim değişikliğiyle mücadelede yeni bir dönemi başlatan kritik bir adımı daha hayata geçirdi. ICAO’nun, Uluslararası Havacılık için Karbon Dengeleme ve Azaltım Programı (CORSIA) kapsamında yayımladığı yeni hesaplama metodolojisiyle birlikte, havayolları ilk kez somut ve ölçülebilir karbon dengeleme yükümlülükleri ile karşı karşıya kalacak.
ICAO tarafından açıklanan hesaplamaya göre, 2024 yılı uluslararası havacılık faaliyetlerindeki büyüme resmi olarak belirlendi. Bu hesaplama, hükümetlerin kendi ülkelerindeki havayollarına, karbon nötr büyüme hedefi doğrultusunda ne kadar CO₂ emisyonunu dengelemeleri gerektiğini bildirmelerinin önünü açtı.
Karbon Nötr Büyüme Artık Teoriden Uygulamaya Geçiyor
CORSIA’nın temel hedefi, uluslararası havacılıkta karbon nötr büyümeyi sağlamak. Bugüne kadar daha çok raporlama ve hazırlık aşamasıyla ilerleyen sistem, bu yeni hesaplama ile birlikte doğrudan uygulanabilir yükümlülükler doğurur hale geldi.
ICAO’nun 1944 tarihli Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi’ne uygun olarak yaptığı bu çalışma sayesinde, 2024 yılında gerçekleşen uluslararası uçuşlardan kaynaklanan emisyon artışı net biçimde hesaplandı. Bu veri, her bir havayolunun büyümeye bağlı olarak dengelemesi gereken karbon miktarının belirlenmesinde kullanılacak.
138 Ülkeden Kapsamlı Emisyon Verisi Toplandı
Şeffaflık, CORSIA sisteminin temel taşlarından biri olarak öne çıkıyor. ICAO’ya göre, 128 ülke, 2024 yılına ait CO₂ emisyon verilerini eksiksiz şekilde sisteme sundu. Bu veriler, küresel emisyonların yaklaşık %99’unu kapsıyor.
Veri sunmayan sınırlı sayıdaki ülke için ise ICAO, önceden belirlenmiş metodoloji doğrultusunda tahmini emisyon hesaplamaları yaptı. Toplamda 138 ülkenin verisi, uluslararası havacılıktaki küresel büyümenin hesaplanmasında kullanıldı.
Havayolları İçin Yeni Dönem: Ofset Maliyeti ve Stratejik Baskı
Yayımlanan küresel büyüme katsayısı, her havayolunun kendi emisyon verileriyle eşleştirilerek dengelemek zorunda olduğu CO₂ miktarını ortaya koyacak. Bu durum, özellikle hızlı büyüyen ve uzun menzilli operasyonlara sahip havayolları için ek maliyet ve stratejik planlama baskısı anlamına geliyor.
Karbon dengeleme yükümlülükleri; sürdürülebilir havacılık yakıtları (SAF), karbon kredileri, operasyonel verimlilik ve filo yenileme gibi alanlarda yatırımları daha da hızlandıracak bir unsur olarak görülüyor.
CORSIA Merkezi Kayıt Sistemi ile Açık Veri Dönemi
Üye devletler tarafından CORSIA Merkezi Kayıt Sistemi’ne (CCR) girilen emisyon verileri ve ilgili dokümantasyon, ICAO’nun internet sitesi üzerinden kamuoyuyla paylaşılıyor. Bu açık veri yaklaşımı, yalnızca düzenleyici otoriteler için değil; yatırımcılar, sektör temsilcileri ve kamuoyu için de hesap verebilirlik ve izlenebilirlik sağlıyor.
Havacılıkta İklim Politikalarında Yeni Eşik
ICAO ve üye devletler, CORSIA’nın etkin şekilde uygulanması için düzenleyici çerçeveleri, teknik destekleri ve kapasite geliştirme çalışmalarını sürdürmeyi planlıyor. Açıklanan bu yeni hesaplama, havacılık sektöründe iklim politikalarının artık gönüllülükten zorunluluğa geçtiğinin en net göstergelerinden biri olarak değerlendiriliyor.
