İngiltere mahkemesi, sigortacıların 1 milyar dolarlık temyiz başvurusunu reddetti — Rusya’da mahsur kalan uçakların tazmini devam edecek
Rusya’da Mahsur Kalan Uçaklar: Savaş Riski Sigortasında Kiralayıcı Kazandı
Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya’da bırakılan uçaklar için “savaş riski” sigortası kapsamında sigortacıların uçak kiralayıcılarına ödemesi gereken tutarı artırmaya yönelik temyiz talebini reddetti. Böylece, kiralayıcılar için yaklaşık 1 milyar ABD doları değerinde bir tazminat ilk karar hükmüyle korunmuş oldu.
Detaylar
- Karar, Yargıç Christopher Butcher tarafından 16 Eylül 2025 tarihinde alındı. Sigortacılar (insurers) tüm temyiz gerekçeleri için izin başvurusunda bulunmuş, ancak mahkeme başvuruyu tüm açılardan reddetti. Hukuki masraflara dair karar daha sonra verilecek.
- Ham dava, uçak kiralama şirketleri (lessors) ile sigortacı-riçinsurer’lar arasında, savaş riski poliçeleri (war risks insurance policies) çerçevesinde yürütülüyor. Kiracılar, uçakların Rusya’da kaldığı süre boyunca taşıdıkları riskler nedeniyle sigortacıların sorumlu olduğunu iddia etmişlerdir.Sorun konusu uçaklar ve bazı motorlar da dahil olmak üzere toplam 147 uçak, 16 motor ve bir ekipman parçası. Başlangıçta değerleri yaklaşık 4,7 milyar ABD doları olarak gösterilmekteydi.
- Davacı taraflarda yer alan büyük lessor şirketler arasında AerCap, Dubai Aerospace Enterprise (DAE), Merx Aviation Finance, KDAC Aircraft Leasing, Falcon 2019-1 Aircraft 3 Limited, Genesis Aircraft Services gibi firmalar var.
- Sigortacı ve reasürörler arasında AIG, Lloyd’s, Chubb, Swiss Re, Fidelis, Liberty Mutual Europe, Lancashire Insurance gibi büyük oyuncular bulunmakta.
- İlk karar 11 Haziran 2025’te verildi; bu kararda mahkeme, uçak kiralayıcılarının savaş riski sigortaları kapsamında zararlarını tazmin ettirme hakkına sahip olduğunu, fakat sigortacılar aleyhine sınırsız kapsamlı tüm-risk (all-risks) poliçelerinden daha yüksek ödeme talebi yönündeki talepleri reddettiğini belirtti.
Değerlendirme
- Bu karar, sigorta şirketleri açısından büyük bir yükümlülük doğuruyor; çünkü savaş ve yaptırım rejimleri gibi olağanüstü risklerin sigorta kapsamındaki etkisi hukuken teyit edilmiş oldu.
- Aynı zamanda bu dava, benzer sigorta anlaşmazlıkları için örnek teşkil ediyor: “savaş riski” ve “tüm risk” gibi poliçe türleri arasındaki farkların mahkemelerde nasıl yorumlanacağı bu tür durumlarda kritiktir.
- Global ölçekte, bu karar ABD ve Avrupa’daki diğer dava süreçlerine referans olacak. Çünkü Rusya-Ukrayna savaşı sonrası uçaklarının sigorta durumuyla ilgili birçok kiralayıcı benzer taleplerde bulunuyor.
Sonuç
Temyiz sürecinde sigortacıların başvurusu reddedilse de hukuki masraflar konusundaki karar sonraya bırakıldı. Kiralayıcılar, uçaklarının kiralama sözleşmelerinin sona ermesine, Rusya’daki mevzuatın uçak kaçışına izin vermemesine dayanarak savaş riski kapsamında tazminat almaya devam edecekler. Kararın yazılı biçimde kesin yargıya dönüşmesi, sigorta ve leasing sektörlerindeki benzer davaların seyrini etkileyebilir.
