O’Bryan, “Türkiye’nin satın alma takvimi öyle ayarlandı ki bir F-35 fiyatı neredeyse şimdi satın aldığınız 1 adet F-16 blok 50’ye yakın olacak” derken, kaynak kodlarını paylaşmayacaklarını söyledi.TÜRKİYE’nin üretimine ortak olduğu ve 100 adet satın almayı planladığı Müşterek Taarruz Uçağı (JSF) F-35 projesinde ABD’den önemli haberler geldi. Uçağın ana yüklenicisi Lockheed Martin firmasının F-35’lerden sorumlu Başkan Yardımcısı Stephen O’Bryan, Türkiye’nin F-35 için ödeyeceği parayı ve “kaynak kodu alıncaya kadar” sipariş ertelenmesinde Amerika’nın bakışını açıkladı. O’Bryan İlk F-35 A tipi uçağın geçen hafta ABD Hava Kuvvetlerine teslim edildiğini ve uçağın radarda görülmesini engelleyen “stealth” testlerinin de başarıyla sonuçlandığını kaydetti.
Uçak fiyatının her zaman aynı olmadığını, uçakların en baştaki maliyeti ile daha sonraki maliyetinin aynı olmadığını belirten O’Bryan, şöyle konuştu: “Türkiye siparişlerini buna göre verdi. Yapılan hesaplara göre biz işi öğrendikçe ve üretim arttıkça uçak fiyatı da düşecek. Bu nedenle bu uçakların ilk üretimleri nispeten daha pahalı olacak daha sonra düşecek. İşte bu fiyatın düştüğü aşamada Türkiye için üretime başlayacak. Türkiye’nin satın alma takvimi öyle ayarlandı ki bir F-35 fiyatı neredeyse şimdi satın aldığınız 1 adet F-16 blok 50’ye yakın olacak.”
Uçakta 9 milyon satır yazılımın bulunduğunu ifade eden O’Bryan, şunları söyledi: “Yazılımı paylaşmak demek ondan sonra sürekli kullanıcı isteklerine göre değişiklik demek. Bu zaman ve maliyet açısından karşılanabilir bir durum değil. İngiltere ve İsrail dahil hiçbir ülke kaynak kodlarına sahip olmayacak. Öte yandan ülkelerin operasyonel alanda egemenlik ihtiyaçları olduğunu görüyoruz. Ama her ülke kendi ihtiyaçlarını, kendi silahlarını özgün sistemini entegre edecek bir imkana sahip olacak. Böylece kaynak kodlara müdahale etmeden ülkelerin ihtiyaçları karşılanacak.”
TÜBİTAK’ın bombası takılacak
TÜBİTAK’ın bombaların hedefe büyük hassasiyetle isabet etmesini sağlayan hassas güdüm kiti (HGK) geliştirtiğini ve bunu kendilerine gösterdiğini ifade eden O’Bryan, “F-35’ten atılacak bombalara takmak istediklerini açıkladı. Kendi kontrollerimiz sonucunda TÜBİTAK’ın üretimi HGK takılı bombaların bu uçağa takılmasına izin verdik. Buna ilişkin kaynak kodları da uçaktaki kodlara eklenecek” diye konuştu.
Türkiye’nin 100 adet alacağını hesaplıyoruz
TÜRKİYE’nin kaynak kodlarını almadan sipariş vermek istemediğini hatırlatan Stephen O’Bryan, “Öte yandan alınacak uçak sayısının daha artabileceği de konuşuldu. Biz Türkiye’nin 100 adet uçak alacağını hesaplıyoruz. Türkiye’ye teslim edilecek ilk uçak 2015 yılında montaj hattından çıkacak. Ondan sonra uçak için gerekli kabul testleri olacak. Görünmez modunda uçak bombayı gövde içinde taşıyor. Uçak bu nedenle 2 adet 2000 librelik bomba ve 2 adet AMRAAM (gelişmiş orta menzil havadan havaya füze) taşıyabiliyor veya 8 adet 250 librelik bomba ve 2 AMRAAM taşıyor. Uçak kanat altında daha çok bomba taşıyor ama o zaman radarda görünüyor.”
